Σύφιλη Πρωκτού

Η σύφιλη πρωκτού είναι ένας από τους συνήθεις τύπους σύφιλης, ο οποίος εμφανίζεται πολύ συχνά στους ομοφυλόφιλους και οροθετικούς άνδρες.
Η σύφιλη αποτελεί μία σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη που προκαλείται από το μικρόβιο Treponema Pallidum ή ωχρά σπειροχαίτη. Η καθυστερημένη διάγνωση και η ακατάλληλη αντιμετώπισή της, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, καθώς και αναπηρίες.

Η χρονική διάρκεια από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να κυμανθεί από 10 έως 90 ημέρες. Ο μέσος όρος εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων είναι 21 ημέρες.
Η σύφιλη έχει ονομαστεί και “ο μέγιστος μιμητής” καθώς τα συμπτώματά της είναι ποικίλα, ανάλογα με το στάδιο. Παράλληλα, τα συμπτώματά της μπορεί να προσομοιάζουν με τα συμπτώματα πάρα πολλών άλλων παθήσεων.

Σε ποια σημεία του σώματος εμφανίζεται πιο συχνά η σύφιλη;

Οι πιο συχνές θέσεις μετάδοσης της σύφιλης είναι:
• Τα γεννητικά όργανα
• Ο πρωκτός
• Το ορθό
• Τα χείλη
• Το στόμα.

Ποια είναι τα στάδια της Σύφιλης;

Η σύφιλη διακρίνεται σε τέσσερα στάδια:

1. Η πρωτογενής σύφιλη
Σε αυτό το στάδιο παρουσιάζονται ένα ή περισσότερα συφιλιδικά έλκη στο σημείο/α της μετάδοσης. Τα έλκη αυτά συνήθως είναι ανώδυνα, δεν προκαλούν φαγούρα, έχουν ευδιάκριτα όρια και καθαρή βάση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει έκκριση βλεννοπυώδους ή αιματηρού υγρού. Εάν ο ασθενής δε λάβει θεραπεία, τα έλκη συνήθως παραμένουν για 3-6 εβδομάδες.

2. Η δευτερογενής σύφιλη
Πρόκειται για ένα εξάνθημα που εμφανίζεται συχνότερα στις παλάμες και τα πέλματα, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί και στον κορμό. Επίσης μπορεί να συνοδεύεται από βλεννογονικές βλάβες, πυρετό, λεμφαδενοπάθεια, πονόλαιμο, κεφαλαλγίες, απώλεια τριχών, μυαλγίες, εξάντληση και απώλεια βάρους.

3. Η λανθάνουσα σύφιλη
Το συγκεκριμένο στάδιο ξεκινάει όταν υποχωρούν τα συμπτώματα της δευτερογενούς σύφιλης. Συνήθως η λανθάνουσα σύφιλη είναι ασυμπτωματική. Στην περίπτωση που ο ασθενής δεν λάβει αγωγή, η νόσος μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει για χρόνια.

4. Η τριτογενής σύφιλη
Εμφανίζεται 3-30 χρόνια μετά την αρχική μόλυνση με το τρεπόνημα. Σε αυτό το στάδιο θα καταλήξει μόνο ένα 15% των ασθενών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναπτύσσονται χρόνιες βλάβες σε διάφορα όργανα του οργανισμού. Τα όργανα που επηρεάζονται συνηθέστερα είναι:
• Ο εγκέφαλος
• Τα νεύρα
• Οι οφθαλμοί
• Η καρδιά
• Τα αγγεία
• Το συκώτι
• Τα οστά
• Οι αρθρώσεις
Οι ασθενείς σε αυτό το στάδιο μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολία συγχρονισμού των μυϊκών κινήσεων, παράλυση, υπαισθησία, σταδιακή τύφλωση και άνοια.

Σύφιλη του Πρωκτού σε Οροθετικούς και Ομοφυλόφιλους

Η σύφιλη του πρωκτού τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιάσει αύξηση στους ομοφυλόφιλους άνδρες. Περίπου το 50% από τη συγκεκριμένη ομάδα είναι ταυτόχρονα και οροθετικοί.
Είναι γνωστό ότι η ύπαρξη συφιλιδικού έλκους διευκολύνει τη μετάδοση του ιού HIV ανάμεσα στους σεξουαλικούς συντρόφους. Μάλιστα η πιθανότητα μετάδοσης HIV στους ασθενείς με συφιλιδικά έλκη είναι 2-5 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τους μη πάσχοντες.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το συφιλιδικό έλκος αποτελεί μία λύση της συνέχειας του δέρματος ή του βλεννογόνου του πρωκτού. Ο βλεννογόνος αποτελεί ένα φραγμό που λειτουργεί προστατευτικά ενάντια στις λοιμώξεις. Επίσης το συφιλιδικό έλκος μπορεί εύκολα να αιμορραγήσει και όταν έλθει σε επαφή με το δέρμα ή βλεννογόνο του σεξουαλικού συντρόφου αυξάνεται η πιθανότητα μετάδοσης του HIV.

Ποια είναι τα Συμπτώματα της Σύφιλης Πρωκτού;

Τα συμπτώματα που εμφανίζονται με τη σύφιλη του πρωκτού και του ορθού, είναι συνήθως ένα συφιλιδικό έλκος στην περιοχή:
• Του περιπρωκτικού δέρματος
• Του πρωκτικού ορίου
• Του πρωκτικού σωλήνα ή
• Του ορθού
Όταν αυτό το έλκος εντοπίζεται μέσα στον πρωκτικό σωλήνα ή στο ορθό, τότε αυτό το πρώτο στάδιο μπορεί να μη γίνει αντιληπτό.
Το συφιλιδικό έλκος του πρωκτού και του ορθού συνήθως είναι ανώδυνο. Ωστόσο, ορισμένες φορές μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνο όταν εντοπίζεται μεταξύ πρωκτικού ορίου και οδοντωτής γραμμής.

Συμπτώματα που μπορεί να συνυπάρχουν είναι:
• Κνησμός
• Αιμορραγία
• Τεινεσμός
• Επείγουσα ανάγκη για αφόδευση
• Αίσθημα ατελούς κένωσης
• Εκροή υγρού από τον πρωκτό (μπορεί να είναι πυώδες, βλεννώδες ή αιματηρό)

Σύφιλη Πρωκτού – Διάγνωση

Όπως αναφέραμε, η σύφιλη πρωκτού και ορθού εκδηλώνεται «μιμητικά», με αποτέλεσμα η διάγνωσή της να δυσκολεύει αρκετούς ιατρούς. Πολλές φορές το συφιλιδικό έλκος αναγνωρίζεται λανθασμένα από μη ειδικούς ιατρούς ως ραγάδα δακτυλίου. Συνεπώς, δεν είναι λίγες οι φορές όπου ασθενείς υποβλήθηκαν σε λανθασμένη διαδικασία θεραπείας (ακόμα και σε χειρουργική επέμβαση) χωρίς να αντιμετωπίζεται η πραγματική πάθηση. Για αυτό το λόγο είναι μεγάλης σημασίας όλα τα έλκη του πρωκτού να εξετάζονται από εξειδικευμένο Χειρουργό-Πρωκτολόγο.

Η αφετηρία για μια σωστή διάγνωση είναι η λήψη ενός στοχευμένου ιατρικού ιστορικού του ασθενούς.
Στη συνέχεια ακολουθεί η κλινική εξέταση, η οποία περιλαμβάνει:
• την επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας,
• τη δακτυλική εξέταση και
• την πρωκτοσκόπηση/ ορθοσκόπηση

Εάν ανευρεθεί κάποιο έλκος και υπάρχει η υποψία από το ιστορικό του ασθενούς ότι μπορεί να είναι συφιλιδικό, τότε θα πρέπει να γίνει λήψη υλικού. Το υλικό αυτό θα ληφθεί με ειδικό στυλεό από το έλκος και θα σταλεί για άμεση μικροσκόπηση. Στην περίπτωση όπου ο ασθενής έχει σύφιλη θα αναγνωριστούν οι σπειροχαίτες.
Η διάγνωση θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και από άλλες εξετάσεις όπως η VDRL, η TPHA, η RPR, η FTA-Abs, η PCR και ο ανοσοφθορισμός.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν υπάρχει διαγνωστικό πρόβλημα, μπορεί να χρειαστεί η λήψη τεμαχιδίου από το έλκος. Στη συνέχεια, το συγκεκριμένο δείγμα θα αποσταλεί για ιστολογική εξέταση.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για τη Σύφιλη Πρωκτού;

Η θεραπεία της σύφιλης του πρωκτού είναι εύκολη όταν η πάθηση βρίσκεται στα πρώτα στάδια.
Όταν η χρονική διάρκεια της λοίμωξης είναι κάτω του ενός έτους, αρκεί μία απλή ενδομυϊκή ένεση πενικιλλίνης (αντιβιοτικό). Σε αυτήν την περίπτωση, η νόσος θεραπεύεται εύκολα και άμεσα.
Σε πιο μακρές περιόδους λοίμωξης, είναι απαραίτητο να χορηγηθούν περισσότερες δόσεις του ίδιου φαρμάκου.
Σε ασθενείς με αλλεργία στην πενικιλλίνη υπάρχουν άλλα αντιβιοτικά που μπορούν να χορηγηθούν εναλλακτικά (αζιθρομυκίνη, δοξυκυκλίνη, τετρακυκλίνη, κεφτριαξόνη). Φυσικά, η χορήγησή τους θα πρέπει πάντα να πραγματοποιείται από κάποιον ειδικό.

Σε χρόνια περιστατικά, η θεραπευτική αντιβιοτική αγωγή μπορεί να θεραπεύσει τη σύφιλη. Ωστόσο δε θα διορθώσει τις πιθανές μόνιμες βλάβες που μπορεί να έχουν προκύψει από τη χρονιότητα της λοίμωξης (π.χ. νευροσύφιλη).
Οι ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία για σύφιλη θα πρέπει να απέχουν από κάθε σεξουαλική δραστηριότητα. Η αποχή θα πρέπει να ισχύει έως ότου επουλωθούν πλήρως τα συφιλιδικά έλκη που μπορεί να υπάρχουν. Οι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με σύφιλη θα πρέπει να ενημερώσουν τους σεξουαλικούς τους συντρόφους, έτσι ώστε να ελεγχθούν και αυτοί και σε περίπτωση που είναι πάσχοντες να λάβουν την κατάλληλη θεραπεία.

Σύφιλη Πρωκτού – Πρόληψη

Η πρόληψη για τη σύφιλη πρωκτού επιτυγχάνεται μέσα από διάφορα προστατευτικά μέτρα που θα λάβει ο κάθε άνθρωπος.
Μέχρι σήμερα δεν έχει κατασκευαστεί κάποιο αποτελεσματικό εμβόλιο που να προφυλάσσει από τη σύφιλη.
Κατά συνέπεια η πρόληψη της σύφιλης μπορεί να επιτευχθεί με:
• αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα
• τη διατήρηση μίας μονογαμικής σχέσης με κάποιο σύντροφο ο οποίος έχει ελεγχθεί για σύφιλη και είναι αρνητικός.
Επίσης, η αποφυγή του αλκοόλ καθώς και της χρήσης ναρκωτικών ουσιών μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της σύφιλης, καθώς τα παραπάνω έχουν συσχετιστεί με σεξουαλικές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου για μετάδοση λοιμώξεων.

Η συστηματική χρήση προφυλακτικού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής μειώνει την πιθανότητα μετάδοσης της λοίμωξης. Εντούτοις, η χρήση του προφυλακτικού δεν προφυλάσσει πλήρως από τη μόλυνση. Ένα συφιλιδικό έλκος μπορεί να βρίσκεται εκτός της περιοχής προστασίας σε ένα ποσοστό 2-7%. Η μετάδοσή του μπορεί να γίνει από επαφή δέρματος με δέρμα ή βλεννογόνου με βλεννογόνο.
Τέλος, το πλύσιμο των γεννητικών οργάνων ή το ντους μετά τη σεξουαλική επαφή δεν προστατεύει από τη μετάδοση της σύφιλης.