Πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού σε ανθρώπους με HPV λοίμωξη
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Η πρόληψη για τον καρκίνο του πρωκτού στους ανθρώπους με HPV λοίμωξη είναι καθοριστικής σημασίας. Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με τον ιό HPV (Human Papilloma Virus), αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του πρωκτού. Αυτό συμβαίνει επειδή ο καρκίνος του πρωκτού οφείλεται στην HPV λοίμωξη σε ποσοστό πάνω από 90%. Η σωστή ενημέρωση και τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης, είναι απαραίτητα για την πρόληψη της εξέλιξης της λοίμωξης σε καρκίνο πρωκτού.
Πώς σχετίζεται ο ιός HPV με τον Καρκίνο του Πρωκτού;
Ο ιός HPV έχει άμεση σχέση με τον καρκίνο του πρωκτού. Ο ιός HPV είναι το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Στην περίπτωση του HPV στον πρωκτό, οι ομοφυλόφιλοι ή αμφιφυλόφιλοι άνδρες και κυρίως οι οροθετικοί, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να μολυνθούν. Αυτό θεωρείται ότι συμβαίνει λόγω της πρωκτικής σεξουαλικής επαφής.
Στον ιό HPV οφείλονται τόσο τα κονδυλώματα πρωκτού όσο και οι δυσπλασίες, οι οποίες αποτελούν προκαρκινικές βλάβες του πρωκτού.
Υπάρχουν πάνω από 150 στελέχη του ιού HPV. Περίπου 30 από αυτά μολύνουν τα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό. Αυτά τα στελέχη χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
1. Low Risk (Χαμηλού κινδύνου)
Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα στελέχη που προκαλούν κονδυλώματα και χαμηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες (Low Grade Squamous Intraepithelial Lesions, LSIL), οι οποίες συνήθως δεν εξελίσσονται σε κακοήθεια. Τα συχνότερα στελέχη αυτής της κατηγορίας είναι τα 6 &11.
2. High Risk (Υψηλού κινδύνου)
Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει τα στελέχη που μπορούν να προκαλέσουν τις υψηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες ή δυσπλασίες του πρωκτού (High Grade Squamous Intraepithelial Lesions, HSIL), οι οποίες εάν δεν αντιμετωπισθούν υπάρχει η πιθανότητα να εξελιχθούν σε διηθητικό καρκίνο του πρωκτού. Οι κύριοι εκπρόσωποι αυτής της κατηγορίας είναι τα 16 & 18.
Ποια είναι τα Συμπτώματα του Καρκίνου του Πρωκτού σε ανθρώπους με HPV λοίμωξη;
Τον πρώτο καιρό ο καρκίνος του πρωκτού είναι ασυμπτωματικός. Η απώλεια μικρής ποσότητας αίματος από τον πρωκτό είναι συνήθως από τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζονται. Επειδή όμως δεν είναι μεγάλη, συνήθως δεν είναι ικανή για να θορυβήσει τον ασθενή, ο οποίος συχνά την αποδίδει σε ύπαρξη αιμορροΐδων, αναβάλλοντας την εξέταση από πρωκτολόγο.
Ο καρκίνος του πρωκτού συχνά εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως είναι:
• Ψηλαφητή μάζα στην περιοχή του πρωκτού, η οποία εντοπίζεται με την επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας και με τη δακτυλική εξέταση
• Αιμορραγία από τον πρωκτό
• Δυσχέρεια κατά τις κενώσεις ή αλλαγές των συνηθειών του εντέρου
• Απώλεια υγρών, πύου ή βλέννης από τον πρωκτό
• Πόνος στην περιοχή του πρωκτού
• Αλλαγή του σχήματος των κοπράνων
• Διόγκωση (πρήξιμο) των βουβωνικών λεμφαδένων
Μέσα από την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας θα αναδειχθεί η μάζα και άλλες τυχόν συνυπάρχουσες προκαρκινικές βλάβες.
Στην περίπτωση που η ιστολογική εξέταση αναδείξει καρκίνο του πρωκτού, τότε θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία. Παράλληλα, για την αναγνώριση του σταδίου του καρκίνου, θα πρέπει να γίνει αξονική τομογραφία θώρακος, κοιλίας και πυέλου.
Ποια είναι η Θεραπεία για τον Καρκίνο του Πρωκτού;
Η θεραπεία για τον καρκίνο του πρωκτού είναι συνδυαστική και γίνεται με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συγκεκριμένη θεραπεία έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Όταν πρόκειται για πολύ αρχικό στάδιο, τότε μπορεί να διενεργηθεί και αφαίρεση της καρκινικής μάζας.
Πολύ σπάνια, σε περιπτώσεις που αποτύχει η ακτινοχημειοθεραπεία, μπορεί να επιλεγεί ολική αφαίρεση του πρωκτού και κατασκευή μόνιμης κολοστομίας.
Πώς γίνεται η Πρόληψη του Καρκίνου του Πρωκτού σε ανθρώπους με HPV λοίμωξη;
Η πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού σε ανθρώπους με HPV λοίμωξη πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ιατρό.
Η παρουσία δυσπλαστικών κυττάρων μπορεί να ανιχνευθεί με μεγάλη ευκολία με το Test Pap Πρωκτού, ενώ τα κονδυλώματα με απλή πρωκτοσκόπηση.
Ωστόσο, οι δυσπλασίες δε μπορούν να διαγνωστούν εύκολα λόγω του γεγονότος ότι συνήθως είναι επίπεδες και έχουν το χρώμα του φυσιολογικού βλεννογόνου. Αυτό καθιστά αναγκαία την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας (High Resolution Anoscopy). Με τη συγκεκριμένη εξέταση βάφεται ο βλεννογόνος του πρωκτού με ειδικά διαλύματα και στη συνέχεια εξετάζεται ο πρωκτός λεπτομερώς με μικροσκόπιο και ισχυρή δέσμη φωτός με σκοπό την ανεύρεση προκαρκινικών βλαβών. Εάν γίνει αναγνώριση τέτοιων δυσπλασιών λαμβάνονται τεμάχια για βιοψία. Εάν η βιοψία αναδείξει ότι όντως αυτές οι βλάβες είναι υψηλόβαθμες (High Grade Squamous Intraepithelial Lesions, HSIL), θα πρέπει να επαναληφθεί η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας και να γίνει καυτηριασμός ή χειρουργική αφαίρεση των βλαβών αυτών.
Γενικότερα η πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού περιλαμβάνει την εφαρμογή των εξής προληπτικών μέτρων:
• Εμβολιασμός κατά του HPV.
• Συχνός έλεγχος με ειδικές εξετάσεις (δακτυλική εξέταση, Test Pap πρωκτού, πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας, λήψη βιοψιών και καυτηριασμός προκαρκινικών βλαβών).
• Μείωση ή διακοπή του καπνίσματος.
• Περιορισμός της συχνής εναλλαγής ερωτικών συντρόφων.
• Χρήση προφυλακτικού σε κάθε ερωτική επαφή, αν και θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το προφυλακτικό δεν προστατεύει πλήρως από τη μετάδοση του ιού.
• Αντιμετώπιση πρωκτικών παθήσεων που προκαλούν χρόνιους ερεθισμούς όπως είναι οι αιμορροΐδες, ραγάδα δακτυλίου, περιεδρικό συρίγγιο κλπ.