Κονδυλώματα πρωκτού: Πότε είναι απαραίτητη η βιοψία

Τα κονδυλώματα πρωκτού είναι βλάβες που αναπτύσσονται στον πρωκτό και οφείλονται στην HPV λοίμωξη. Μπορεί να είναι τόσο περιπρωκτικά όσο και ενδοπρωκτικά, απαιτώντας προσπάθεια τόσο από το γιατρό όσο και από τον ασθενή για την επιτυχή αντιμετώπισή τους.

Συνήθης εικόνα κονδυλωμάτων

Σε ποσοστό πάνω από 90% των περιπτώσεων οι τύποι του HPV που προκαλούν τα κονδυλώματα είναι ο 6 και ο 11. Και οι δύο αυτοί τύποι είναι χαμηλού κινδύνου που σημαίνει ότι υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα να οδηγήσουν σε κάποια κακοήθεια. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και στην κλινική πράξη, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των κονδυλωμάτων έχει χαρακτηριστική αρχιτεκτονική που τα κατατάσσει στις καλοήθεις HPV βλάβες.

Η αρχιτεκτονική των φυσιολογικών κονδυλωμάτων πρωκτού περιλαμβάνει τα εξής χαρακτηριστικά:

• Μορφολογία: Τα κονδυλώματα του πρωκτού μπορεί να έχουν σχήμα μικρού κουνουπιδιού, να είναι στρογγυλά ή επίπεδα.
• Βάση: Μπορεί να είναι ευρεία ή στενή.
• Αριθμός: Μπορεί να είναι μονήρη ή πολλαπλά.
• Συγκέντρωση: Μπορεί να είναι μεμονωμένα ή να συγκεντρώνονται σε συστάδες πολλαπλών βλαβών.
• Αγγειακό μοτίβο: Η διαμόρφωση και η πορεία των αγγείων που βρίσκονται μέσα στα κονδυλώματα είναι συνήθως καμπύλη, σαν θηλιά.
• Χρώμα: Το χρώμα τους μπορεί να είναι λευκό, καφέ, ροζ, ή να έχει το χρώμα του δέρματος.

Πότε χρειάζεται βιοψία

Τις περισσότερες φορές τα κονδυλώματα στον πρωκτό έχουν τυπική κλινική εικόνα κατά τη διάρκεια της πρωκτοσκόπησης υψηλής ευκρίνειας. Η συγκεκριμένη εξέταση είναι απαραίτητη για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία των κονδυλωμάτων του πρωκτού, αλλά και όλων των HPV βλαβών. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η λήψη βιοψίας από μία συγκεκριμένη βλάβη:

• Όταν υπάρχει υποψία ότι το «κονδύλωμα» δεν είναι τόσο αθώο. Ο ιός HPV στον πρωκτό εκτός από τα κονδυλώματα, μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό και άλλων βλαβών που ονομάζονται ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις και μπορεί να είναι χαμηλόβαθμες ή υψηλόβαθμες. Ο διαχωρισμός μεταξύ των δύο αυτών κατηγοριών έχει να κάνει με την πιθανότητα αυτές να εξελιχθούν σε καρκίνο του πρωκτού και γίνεται με βάση τα ιστολογικά τους χαρακτηριστικά από παθολογοανατόμο.
• Όταν τα πρωκτικά κονδυλώματα υποτροπιάζουν μετά από μία ή περισσότερες θεραπευτικές προσπάθειες.
• Όταν χρειάζεται να γίνει ταυτοποίηση των τύπων του ιού HPV που έχει προκαλέσει τα κονδυλώματα. Αυτή γίνεται με τον in situ υβριδισμό, μία τεχνική ανίχνευσης του γενετικού υλικού του ιού στον ιστό που βρίσκεται υπό εξέταση.
• Όταν δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι η βλάβη υπό εξέταση είναι κονδύλωμα.
• Όταν τα κονδυλώματα είναι πολύ μεγάλα σε μέγεθος (γιγαντιαία κονδυλώματα ή όγκος Lowenstein-Buschke). Σε αυτή την περίπτωση πρέπει πάντα να λαμβάνεται βιοψία για να αποκλειστεί η πιθανότητα κακοήθειας.

Πώς γίνεται η βιοψία

Ο πρωκτολόγος είναι ο αρμόδιος ιατρός που θα εξετάσει τον πρωκτό και την περιπρωκτική χώρα και θα κρίνει σε ποιους ασθενείς και σε ποιες βλάβες είναι απαραίτητη η λήψη τεμαχιδίων για ιστολογική εξέταση. Ο τρόπος λήψης της βιοψίας εξαρτάται από την εντόπιση της βλάβης:

• Όταν αυτή είναι ενδοπρωκτικά η λήψη του ιστικού τεμαχιδίου γίνεται με λαβίδα βιοψίας, η οποία συλλέγει και τεμαχίζει τον ιστό που πρόκειται να αφαιρεθεί.
• Όταν εντοπίζεται περιπρωκτικά η λήψη γίνεται με κυκλοτερές μαχαιρίδιο (punch biopsy) διαφόρων διαμέτρων, το οποίο κόβει κυλινδρικά τον προς εξέταση ιστό.

Και στις δύο περιπτώσεις προηγείται τοπική αναισθησία με πολύ λεπτή βελόνα, οπότε η διαδικασία λήψης της βιοψίας είναι εντελώς ανώδυνη. Επειδή τα τεμαχίδια που λαμβάνονται συνήθως είναι μικρά, η αιμορραγία είναι από ελάχιστη έως μηδενική. Σπάνια, όταν υπάρχει μεγαλύτερη αιμορραγία μπορεί πολύ εύκολα να γίνει αιμόσταση με διάφορες μεθόδους.

Η περιποίηση των τραυμάτων μετά τη λήψη της βιοψίας είναι πολύ εύκολη και σύντομη. Μετά το πλύσιμο της περιοχής, θα πρέπει τα τραύματα να εμποτίζονται με ένα ήπιο αντισηπτικό για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια να καλύπτονται με μία απλή γάζα.

Ποια είναι τα πιθανότερα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης συνήθως είναι έτοιμα μετά από 7-10 ημέρες. Τα αποτελέσματα που αφορούν στην HPV λοίμωξη συνήθως είναι τα εξής:

• Κονδύλωμα πρωκτού. Η αντιμετώπιση είναι είτε καυτηριασμός με Laser, είτε φαρμακευτική.
• Χαμηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακή αλλοίωση του πρωκτού (Low-Grade Squamous Intraepithelial Lesion – LSIL). Αυτές οι βλάβες σπάνια εξελίσσονται σε κακοήθεια, μπορούν όμως να εξελιχθούν σε υψηλόβαθμες αλλοιώσεις και για αυτό είναι αναγκαία η παρακολούθηση του ασθενούς με πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας κάθε 6 μήνες.
• Υψηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακή αλλοίωση του πρωκτού ή δυσπλασία (High-Grade Squamous Intraepithelial Lesion – HSIL). Αυτές οι αλλοιώσεις θεωρείται ότι είναι προκαρκινικές, καθώς ένα ποσοστό 10-15% αυτών μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του πρωκτού σε ένα χρονικό διάστημα 3-5 ετών. Για αυτό το λόγο θεμελιώνεται η ανάγκη για καυτηριασμό (καταστροφή) αυτών των προκαρκινικών αλλοιώσεων. Ο καυτηριασμός μπορεί να γίνει με διάφορες μεθόδους. Στην Κλινική Laser Surgery κάνουμε τον καυτηριασμό με Laser διοξειδίου του άνθρακα (Laser CO2), το οποίο είναι αναίμακτο, ανώδυνο και σύντομο.