Ειλεός

Τι είναι ο ειλεός;

Ως αποφρακτικός ειλεός, ή αλλιώς εντερική απόφραξη, ορίζεται η παθολογική κατάσταση στην οποία το έντερο αδυνατεί να ολοκληρώσει πλήρως την κένωση του περιεχομένου του, είτε την ολοκληρώνει με αρκετή δυσκολία. Η κατάσταση, αν και προσωρινή τις περισσότερες φορές, είναι συχνά επώδυνη και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, καθώς σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες στον ασθενή ακόμα και μη αναστρέψιμες.  Μάλιστα, ο Δρ Δοντάς τονίζει πως σε προχωρημένα στάδια δύναται να εμφανιστεί εντερική νέκρωση και οξεία κοιλία, γεγονός που σηματοδοτεί την ανάγκη άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισής τους. Ειδάλλως, υπάρχει κίνδυνος ο ασθενής ακόμα και να καταλήξει.

Ειλεός – Κατηγορίες

Ο ειλεός γενικότερα διακρίνεται σε 2 κατηγορίες, τον παραλυτικό και τον αποφρακτικό ειλεό.

Ο παραλυτικός ειλεός (γνωστός και ως αδυναμικός ειλεός) συνίσταται στην αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων, που όμως είναι αποτέλεσμα νευρωτικών διαταραχών του εντέρου. Χαρακτηριστικά αυτής της καταστάσεως είναι ο μειωμένος και συχνά ανύπαρκτος περισταλτισμός, η ατονία του πάσχοντος και η στάση του εντερικού περιεχομένου απουσία συγκεκριμένης απόφραξης. Όσον αφορά στον αποφρακτικό ειλεό, σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται αδυναμία προώθησης του περιεχομένου εξαιτίας εντερικής απόφραξης. Ο αποφρακτικός ειλεός (γνωστός και ως μηχανικός ειλεός) χαρακτηρίζεται πλήρης όταν δεν αποβάλλονται ούτε κόπρανα ούτε αέρια και ατελής όταν αποβάλλονται μόνο αέρια.

Ειλεός: Τι τον προκαλεί;

Τα αίτια του ειλεού διαφέρουν ανάμεσα σε παραλυτικό και αποφρακτικό ειλεό και συνοψίζονται στα ακόλουθα.

Ο παραλυτικός ειλεός προκαλείται από:

• Μετεγχειρητικός ειλεός από τα φάρμακα της αναισθησίας και τους χειρισμούς που έγιναν στο έντερο κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης
• Φάρμακα
• Διάφορες παθήσεις (υποθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης κ.α.)
• Πάρεση στομάχου
• Τοξικό μεγάκολο.

Ο αποφρακτικός ειλεός οφείλεται σε:

• Εγκολεασμό
• Συμφύσεις
• Συστροφή
• Περίσφιξη
• Ενδοαυλική απόφραξη από κάποια μάζα ή άλλα αίτια.

Ποια τα συμπτώματα του ειλεού;

Ο ειλεός προκαλεί έντονη ευαισθησία στην κοιλιά αλλά και μια σειρά από συμπτώματα όπως:

• Κοιλιακός σπασμός (κράμπες)
• Ανορεξία
• Αίσθημα πληρότητας
• Δυσκοιλιότητα
• Αδυναμία αποβολής αερίων
• Διάταση κοιλιάς
• Ναυτία / έμετος (κοπρανώδης).

Πως διαγιγνώσκεται ο ειλεός;

Ο ιατρός θα λάβει αρχικά το ιστορικό του ασθενούς. Οδηγός στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων και στη διάγνωση του ειλεού είναι η κλινική εξέταση. Συνήθως περιλαμβάνει την επισκόπηση, την ψηλάφηση, την επίκρουση και την ακρόαση. Ασφαλώς όμως, ο απεικονιστικός έλεγχος είναι εκείνος που μπορεί να επιβεβαιώσει το αποτέλεσμα της κλινικής εξέτασης και να ρίξει φως σε άλλες παραμέτρους. Οι ασθενείς συχνά καταφεύγουν σε απλή ακτινογραφία κοιλίας σε όρθια θέση, αξονική τομογραφία και υπέρηχο κοιλίας, βαριούχο υποκλυσμό.

Πώς θεραπεύεται ο ειλεός;

Ο παραλυτικός ειλεός θεραπεύεται δια της φαρμακευτικής οδού και άμεση συνάφεια με το αίτιο που τον προκάλεσε.  Χορηγούνται στον ασθενή φάρμακα που διεγείρουν την κινητικότητα του εντέρου, ρυθμίζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς ή τα επίπεδα των ηλεκτρολυτών. Αν τώρα η ατονία ήταν παρενέργεια φαρμάκου, τότε αντικαθίσταται το φάρμακό ή παύει. Εάν  ωστόσο διαπιστωθεί σήψη, διάτρηση ή περιτονίτιδα στο έντερο, τότε ο ασθενής οδηγείται σε χειρουργική επέμβαση.

Αν πρόκειται για αποφρακτικό ειλεό, τότε ο ασθενής χειρουργείται τις περισσότερες φορές, μιας και ο ιατρός προσπαθεί να διορθώσει το αίτιο που το προκάλεσε. Πιο αναλυτικά και ανά περίπτωση, γίνεται προσπάθεια να λυθούν οι ενδοκοιλιακές συμφύσεις και να απελευθερωθεί το εγκλωβισμένο έντερο. Εναλλακτικά, αφαιρείται χειρουργικά η αιτία της βλάβης (όγκος ή πολύποδας ή εγκολεασμός), είτε διενεργείται εντερεκτομή, είτε κολεκτομή. Διαφορετικά, αν υφίσταται περισφιγμένη κήλη, τότε ανατάσσεται ώστε να απελευθερωθεί το έντερο. Ο Δρ Δοντάς τονίζει πως ο αποφρακτικός ειλεός συνιστά απειλή για την ζωή του ασθενούς για αυτό και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Ο Δρ Ιωάννης Δοντάς είναι Χειρουργός, Πρωκτολόγος, Στρατιωτικός Ιατρός και Διευθυντής της Laser Surgery. Ειδικεύτηκε σε μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας και μετεκπαιδεύτηκε στο νοσοκομείο St. Elizabeth στην Κολωνία και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης. Με σύμμαχό του την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, στον πλήρως εξοπλισμένο χώρο της Laser Surgery, προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες στον ασθενή, με στόχο την άμεση και σύντομη αποκατάστασή του.