Νόσος Crohn: Η ζωή με τη νόσο
Τι είναι η νόσος Crohn;
Η νόσος Crohn ονομάστηκε έτσι από τον Δρ. Burrill B. Crohn, ο οποίος δημοσίευσε τη μελέτη του αναφορικά με τη νόσο το 1932, σε συνεργασία με τους Leon Ginzburg και Gordon Oppenheimer. Η νόσος του Crohn είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του εντέρου. Ανήκει στην ομάδα των ΙΦΝΕ (ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου) μαζί με την ελκώδη κολίτιδα. Επηρεάζει όλα τα σημεία του πεπτικού συστήματος, από το στόμα έως και τον πρωκτό, τόσο σε γυναίκες όσο και σε άντρες. Οι πιο κρίσιμες ηλικίες εμφάνισης της νόσου του Crohn είναι μεταξύ 15-35 ετών. Εμφανίζει περιόδους έξαρσης αλλά και ύφεσης.
Νόσος Crohn: Αίτια και Συμπτώματα
Η ακριβής αιτία εμφάνισης της νόσου Crohn παραμένει άγνωστη. Η ιατρική κοινότητα γνωρίζει ότι υπάρχουν πολυάριθμοι παράγοντες κινδύνου νόσησης, οι οποίοι συνδυάζουν:
- Γενετική: Άτομα τα οποία διαθέτουν οικογενειακό ιστορικό συγγενών πρώτου βαθμού οι οποίοι έχουν νόσο του Crohn παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης της νόσου.
- Περιβαλλοντικές επιρροές: Σε περιπτώσεις όπου προϋπάρχει γενετική ευαισθησία, ορισμένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν ή να προκαλέσουν νόσο του Crohn. Αυτοί περιλαμβάνουν το κάπνισμα, την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων και ορισμένες λοιμώξεις.
- Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος: Κατά τη φυσιολογική του λειτουργία, ο οργανισμός επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα τα οποία εμφανίζονται, διαφυλάσσοντας το σώμα από την εμφάνιση καρκίνου. Σε περιπτώσεις ορισμένων δυσλειτουργιών, ο οργανισμός επιτίθεται και στα υγιή κύτταρα, πραγματοποιώντας μια διαδικασία η οποία ονομάζεται «αυτοάνοση απόκριση». Η διαδικασία αυτή μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση νόσου του Crohn.
Τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος Crohn διαφέρουν ελαφρώς από ασθενή σε ασθενή. Ενδεικτικά, παρατίθενται τα κάτωθι:
- Κοιλιακό άλγος
- Επίμονη διάρροια
- Πυρετός
- Αίσθηση ατελούς κένωσης
- Αίσθηση φουσκώματος
- Δυσκοιλιότητα και απόφραξη του εντέρου
- Περιεδρικά συρίγγια και αποστήματα
- Πρωκτική αιμορραγία
- Ακούσια απώλεια βάρους
- Αδυναμία
Η νόσος Crohn ενδέχεται να εκδηλωθεί και με διάφορες εξωεντερικές παθήσεις, οι οποίες προσβάλλουν το δέρμα, το στόμα, τους οφθαλμούς, το ουροποιητικό σύστημα, την καρδιά, το ήπαρ κ.ά.
Διάγνωση της νόσου
Η διάγνωση της νόσου Crohn μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω ειδικών εξετάσεων που αφορούν το λεπτό και το παχύ έντερο. Για την εξέταση του λεπτού εντέρου, ο ιατρός συνιστά απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η ακτινογραφία. Το παχύ έντερο εξετάζεται μέσω κολονοσκόπησης, κατά την οποία ο ιατρός εισάγει έναν λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα στο ορθό και τον προωθεί έως το τελικό, τυφλό σημείο του εντέρου, δηλαδή την κάτω δεξιά κοιλία.
Υπάρχουν ορισμένοι δείκτες αίματος και κοπράνων, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη διάγνωσης νόσου του Crohn. Αυτοί είναι η C αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) του αίματος, η λακτοφερρίνη κοπράνων και η καλπρονεκτίνη κοπράνων. Οι δείκτες αυτοί δε διαθέτουν σταθερή ευαισθησία και ειδικότητα στη διάγνωση φλεγμονής του εντέρου, και πρέπει να συνεκτιμώνται. Η ταχύτητα καθίζησης ερυθροκυττάρων (ΤΚΕ) μπορεί επίσης να υποδείξει την ύπαρξη φλεγμονής στον οργανισμό.
Αντιμετώπιση
Μέχρι σήμερα, δεν έχει εντοπιστεί κάποια οριστική θεραπεία για τη νόσο του Crohn. Συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, καθώς και των περιόδων έξαρσης της νόσου. Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και η κορτιζόνη αποτελούν τις θεραπείες πρώτης εκλογής για τους ασθενείς με νόσο Crohn, ιδιαίτερα σε περιόδους έξαρσης. Ο βιολογικός παράγοντας μπορεί επίσης να χορηγηθεί, σε περίπτωση που οι προεκλεγμένες φαρμακευτικές θεραπείες αποτύχουν.
Σε περίπτωση όπου καμία ενδεδειγμένη φαρμακευτική θεραπεία δεν ανακουφίσει τον ασθενή, συνίσταται χειρουργική επέμβαση. Αυτή περιλαμβάνει την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του παχέος εντέρου. Δεν αποτελεί οριστική θεραπεία, αλλά ενδέχεται να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της νόσου.
Νόσος Crohn: Πώς είναι η ζωή μετά τη διάγνωση;
Μεγάλο μέρος του πληθυσμού των ασθενών αναρωτιέται πώς επηρεάζεται η ποιότητα ζωής του από τη νόσο Crohn. Η πρώτη μεγάλη αλλαγή την οποία υπόκεινται οι ασθενείς αφορά τις διατροφικές συνήθειες. Ορισμένες τροφές ενδέχεται να προκαλέσουν έξαρση των συμπτωμάτων, όπως το αλκοόλ, οι λιπαρές σάλτσες, τα τηγανητά ή καυτερά φαγητά, τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, το κόκκινο κρέας, οι ξηροί καρποί κ.ά. Αντίθετα, τροφές όπως τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, τα πουλερικά, τα ψάρια και οι πατάτες βοηθούν στη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Ορισμένες ασθένειες παρουσιάζουν κάποια σύνδεση με τη νόσο Crohn. Έχει παρατηρηθεί αύξηση των πιθανοτήτων νόσησης με κονδυλώματα γεννητικών οργάνων, κοιλιοκάκη, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και καρκίνο του παχέος εντέρου. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ασθενείς με νόσο Crohn οφείλουν να πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους με κολονοσκόπηση μια φορά τον χρόνο. Το προσδόκιμο ζωής δεν επηρεάζεται από τη νόσο, εφόσον τα συμπτώματά της παρατηρηθούν και εξεταστούν εγκαίρως.
Η νόσος Crohn ενδέχεται να προκαλεί δυσκολίες στην ενασχόληση των ασθενών με καθημερινές δραστηριότητες. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πολλές κοινότητες, διαδικτυακές και μη, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν ψυχολογικά τους ασθενείς στην αντιμετώπιση της νόσου.
Ο Γενικός Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση εντερικών παθήσεων. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να πραγματοποιήσετε εξετάσεις για τη νόσο του Crohn στον πρωκτό με άνεση και ασφάλεια. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για οποιαδήποτε ανάγκη σας.