Πόνος στην κοιλιά

Ο πόνος στην κοιλιά αποτελεί ένα σύνηθες σύμπτωμα, το οποίο σχεδόν όλοι οι άνθρωποι θα βιώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Στο σώμα, το κοιλιακό άλγος εμφανίζεται σε οποιοδήποτε σημείο της κοιλιακής χώρας, δηλαδή της περιοχής μεταξύ των κατώτερων πλευρών και της πυέλου. Μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα αιτιών, από ελάχιστης σοβαρότητας έως απειλητικών για τη ζωή του ασθενούς. Τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας, αφού οι περισσότεροι κοιλιακοί πόνοι περνούν είτε από μόνοι τους είτε μετά από κένωση του εντέρου. Συχνά μπορεί να συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, όπως η ναυτία, η τάση προς έμετο και η ζαλάδα.

Πώς εκδηλώνεται ο πόνος στην κοιλιά;

Ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να κατηγοριοποιηθεί, ανάλογα με την ένταση, τη διάρκεια, την παρουσία άλλων συμπτωμάτων και το σημείο όπου εμφανίζεται. Αναλυτικότερα:

• Οξύ κοιλιακό άλγος: Έχει εξαιρετικά ισχυρή ένταση και προκαλεί έντονη δυσφορία. Η διάρκειά του κυμαίνεται από μερικά λεπτά έως μερικές ημέρες.

• Προοδευτικό κοιλιακό άλγος: Εκδηλώνεται πιο ήπια ενόχληση και επιδεινώνεται με την πάροδο της ώρας.

• Χρόνιο κοιλιακό άλγος: Η έντασή του είναι πιο ήπια, σε σχέση με τον οξύ πόνο στην κοιλιά. Διαρκεί περισσότερο, και μπορεί να εμφανίσει εξάρσεις ή υφέσεις ανάλογα με τις ενέργειες του ασθενούς.

• Γενικευμένος πόνος: Εκδηλώνεται σε μεγάλη έκταση της κοιλιακής χώρας. Συνήθως έχει μέτρια ή μεγάλη ένταση και περισσότερη διάρκεια.

• Κολικός: Γνωστός κι ως «σουβλιά», ο κολικός εκδηλώνεται σε ένα σημείο της κοιλίας. Διαθέτει ισχυρή ένταση, με υφέσεις κι εξάρσεις. Συχνά, ο πόνος περιγράφεται ως κράμπα.

Ποιες παθήσεις συνοδεύει;

Όπως προαναφέρθηκε, ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να είναι εκδήλωση πολυάριθμων παθήσεων. Κάποιες είναι πιο ήπιες, ενώ άλλες ενδέχεται να αποτελέσουν μεγαλύτερη απειλή για τη ζωή του ασθενούς. Συχνές αιτίες κοιλιακού άλγους που δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία συνιστούν τα παρακάτω:

• Δυσπεψία και παγιδευμένος αέρας στο στομάχι

• Δυσκοιλιότητα και διάρροια

• Τροφική δηλητηρίαση

• Ιογενής γαστρεντερίτιδα

• Δυσανεξίες στη λακτόζη ή τη γλουτένη

• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα)

Το κοιλιακό άλγος μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να υποδεικνύει κάποια πιο σοβαρή πάθηση, όπως:

• Διαφραγματοκήλη: Η διαφραγματοκήλη περιγράφει την κατάσταση στην οποία τμήμα ή ολόκληρο το στομάχι εισχωρεί στον θώρακα. Εκτός από κοιλιακό άλγος, ενδέχεται να προκαλέσει αίσθημα καύσους κι ερυγές.

• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Κατά τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τα περιεχόμενα του στομάχου παλινδρομούν (ξαναγυρνούν) στον οισοφάγο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στην κοιλιά, αίσθημα καύσους και ξινίλας.

• Πεπτικό έλκος: Το πεπτικό έλκος περιγράφει την κατάσταση διάβρωσης του βλεννογόνου του δωδεκαδακτύλου ή του στομάχου. Ο πόνος που προκαλεί ενδέχεται να γίνει αισθητός στο επιγάστριο, ενώ πολλές φορές περιγράφεται ως «μαχαιριά».

• Χολολιθίαση: Οι λίθοι στη χοληδόχο κύστη συχνά προκαλούν ήπιο κοιλιακό άλγος, το οποίο γίνεται αισθητό στην άνω δεξιά κοιλία, τον δεξί ώμο και την πλάτη.

• Εκκολπωματίτιδα: Η εκκολπωματίτιδα περιγράφει την κατάσταση φλεγμονής κάποιου εκκολπώματος του εντέρου. Ο πόνος γίνεται αισθητός στην κάτω αριστερή κοιλία, ενώ μπορεί να γίνει διάχυτος σε περιπτώσεις περιτονίτιδας.

• Σκωληκοειδίτιδα: Η φλεγμονή της σκωληκοειδούς αποφύσεως μπορεί να προκαλέσει κοιλιακό άλγος, το οποίο ξεκινά από τον ομφαλό ως ένα ήπιο άλγος κι επεκτείνεται προς την κάτω δεξιά κοιλιακή χώρα.

• Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn): Ανάλογα την πάθηση, ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί ως διάχυτος, κολικός, με διάρκεια ή χωρίς.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πόνος στην κοιλιά ενδέχεται να προκαλείται λόγω κάποιου άλλου οργάνου. Τέτοια παραδείγματα είναι η προστατίτιδα, η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος ή η έμμηνος ρύση.

Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στην κοιλιά;

Πρωταρχικό ρόλο στην αντιμετώπιση του κοιλιακού πόνου παίζει η έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση της αιτίας του. Καταστάσεις όπως η δυσκοιλιότητα ή ο παγιδευμένος αέρας ενδέχεται να ανακουφιστούν με την πάροδο της ώρας. Εάν ο πόνος εμμένει, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μπορεί ο ασθενής να αναγνωρίσει το ακριβές σημείο που επηρεάζει.

Η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση είναι τα πρώτα βήματα που θα πραγματοποιήσει ο θεράπων ιατρός κατά τη διάγνωση του κοιλιακού άλγους. Ανάλογα με τα ευρήματα, ενδέχεται να προχωρήσει σε εξετάσεις όπως το υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας, η αξονική τομογραφία, η μαγνητική τομογραφία, η γαστροσκόπηση, η κολονοσκόπηση κ.ά. Η διάρκεια, η ένταση και η έκταση που καταλαμβάνει ο πόνος στην κοιλιακή χώρα θα συνεκτιμηθούν, με σκοπό την ανεύρεση κάποιας υποκείμενης πάθησης. Η θεραπευτική πορεία θα είναι ανάλογη αυτής της ανίχνευσης.

Ο Γενικός Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση κοιλιακών παθήσεων. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να εξεταστείτε για οποιαδήποτε πάθηση που προκαλεί πόνο στην κοιλιά. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για οποιαδήποτε ανάγκη σας.