ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΚΟΠΡΑΝΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

    Dr Ioannis Dontas

    Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς

    Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός

    Η σελίδα αυτή είναι αφιερωμένη στους ανθρώπους που πάσχουν από ακράτεια κοπράνων και έχει σκοπό να τους ενημερώσει για την πάθησή τους, όπως επίσης και για το γεγονός ότι στις μέρες μας υπάρχει πλήθος θεραπευτικών επιλογών, τόσο συντηρητικών όσο και επεμβατικών, για τις οποίες μπορείτε να ενημερωθείτε στη συνέχεια του κειμένου. Η ακράτεια κοπράνων είναι μία πάθηση όπως όλες οι άλλες. Δεν είναι ντροπή να ζητήσετε βοήθεια από τον ειδικό και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να απογοητεύεστε για το πρόβλημά σας, γιατί πάντα υπάρχουν λύσεις.

    Ο Χειρουργός – Πρωκτολόγος Δρ. Ιωάννης Δοντάς εξειδικεύεται στη διάγνωση, την αξιολόγηση και τη θεραπεία της ακράτειας κοπράνων. Έχει συμμετέχει δύο φορές (2017 & 2019) στο Εξειδικευμένο Σεμινάριο Κολοπρωκτολογίας και Αντιμετώπισης Παθήσεων του Πυελικού Εδάφους, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης στην Ελβετία, με υπεύθυνο εκπαίδευσης τον Καθηγητή της Μονάδας Πρωκτολογίας Prof. Bruno Roche. Επίσης έχει παρακολουθήσει στο ίδιο Νοσοκομείο το Εξειδικευμένο Σεμινάριο Ορθοπρωκτικής και Περινεϊκής Υπερηχογραφίας, εξετάσεις που είναι απαραίτητες στην αξιολόγηση της ακράτειας κοπράνων. Επίσης το 2017 παρακολούθησε επιτυχώς το Σεμινάριο Νευροτροποποίησης Ιερών Νεύρων για ασθενείς με ακράτεια κοπράνων που διοργάνωσε το Τμήμα Ιατρικής Εκπαίδευσης της εταιρείας Medtronic. Τον Απρίλιο του 2019 συμμετείχε με επιτυχία στο Εξειδικευμένο Σεμινάριο Νευροτροποποίησης του Πυελικού Εδάφους που διοργάνωσε ο διεθνής οργανισμός European Continuing Medical Training στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Αμβέρσας στο Βέλγιο. Εφαρμόζει δε διάφορες τεχνικές τόσο συντηρητικές, όσο και επεμβατικές οι οποίες περιγράφονται παρακάτω και οι οποίες είναι αναγνωρισμένες διεθνώς έχοντας πολύ καλά αποτελέσματα σε μεγάλα ποσοστά ασθενών. Εάν έχετε πρόβλημα ακράτειας είστε στα καλύτερα χέρια! Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας και σύντομα θα μάθετε πως το πρόβλημά σας μπορεί να λυθεί!!

    Τι είναι η Ακράτεια Κοπράνων

    Ακράτεια κοπράνων ονομάζεται η ακούσια ή μη ελεγχόμενη απώλεια εντερικού περιεχομένου από τον πρωκτό. Το φάσμα της κλινικής εκδήλωσης της ακράτειας κοπράνων περιλαμβάνει την απώλεια εντερικού περιεχομένου που λερώνει το εσώρουχο χωρίς ο ασθενής να το καταλάβει, την επείγουσα ανάγκη για κένωση, την ακούσια αποβολή αερίων, την απώλεια υγρών κοπράνων και την αδυναμία συγκράτησης μίας επερχόμενης σχηματισμένης κένωσης.

    Για πρακτικούς λόγους, η ακράτεια κοπράνων διακρίνεται σε 3 κατηγορίες:

    • Ήπια ακράτεια (απώλεια αερίων)
    • Μέτρια ακράτεια (απώλεια υγρών κοπράνων)
    • Σοβαρή ακράτεια (απώλεια σχηματισμένων κοπράνων)

    Η συχνότητα της ακράτειας κοπράνων στο γενικό πληθυσμό κυμαίνεται στις διάφορες μελέτες από 2-5%. Είναι πιο συχνή στις γυναίκες και σε ηλικίες άνω των 50 ετών.

    Επιπτώσεις της Ακράτειας Κοπράνων

    Η ακράτεια κοπράνων αποτελεί μία σοβαρή μορφή αναπηρίας, που προκαλεί σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας διαβίωσης των πασχόντων και έχει σοβαρές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις καθώς μπορεί να οδηγήσει σε ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση, θυμό, απογοήτευση και κατάθλιψη. Τα αρνητικά αυτά συναισθήματα οδηγούν πολύ συχνά τους ασθενείς σε αυτοπεριορισμό στο σπίτι, αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα, συχνές απουσίες από την εργασία και αποφυγή των κοινωνικών συναναστροφών, με αποτέλεσμα την ψυχική και κοινωνική απομόνωση. Πολύ συχνά οι ασθενείς που πάσχουν από ακράτεια κοπράνων αποφεύγουν να αναφέρουν και να συζητήσουν το πρόβλημά τους με τους οικείους τους λόγω ντροπής ή αμηχανίας. Επίσης αποφεύγουν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια από ειδικό, μη γνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλές σύγχρονες θεραπείες για την ακράτεια κοπράνων, οι οποίες έχουν ικανοποιητικά ποσοστά επιτυχίας.

    Η ακράτεια κοπράνων μπορεί επίσης να προκαλέσει υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, αιδοιοκολπίτιδες και ερεθισμό του περιπρωκτικού δέρματος. Είναι γνωστό ότι το δέρμα της περιπρωκτικής περιοχής είναι πιο λεπτό και ευαίσθητο σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα. Κατά συνέπεια ο χρόνιος ερεθισμός του περιπρωκτικού δέρματος από κοπρανώδες υλικό, μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια σοβαρή δερματίτιδα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, κνησμό, ερυθρότητα, αίσθημα καύσου και σε βαριές περιπτώσεις έλκη του δέρματος που απαιτούν εξειδικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση.

    Φυσιολογικοί Μηχανισμοί Εγκράτειας

    Η εγκράτεια, η αναγνώριση της φύσης του εντερικού περιεχομένου και η επίτευξη της κένωσης είναι φυσιολογικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος, οι οποίες ρυθμίζονται από πολύπλοκους μηχανισμούς στους οποίους συμμετέχουν οι μυικές ομάδες του πυελικού εδάφους μαζί με τα νεύρα τους, το ορθό και ο πρωκτικός σωλήνας.

    Ένας πολύ σημαντικός μυς που συμβάλλει στην ορθοπρωκτική λειτουργία καθώς και στην συγκράτηση των οργάνων της κοιλιάς είναι ο ανελκτήρας του πρωκτού. Ο μυς αυτός σχηματίζεται από 3 επιμέρους μυικές ομάδες: τον λαγονοκοκκυγικό, τον ηβοκοκκυγικό και τον ηβοορθικό μυ. Ο λαγονοκοκκυγικός εκτείνεται από το λαγόνιο οστό μέχρι τον κόκκυγα και ο ηβοκοκκυγικός από το ηβικό οστό μέχρι τον κόκκυγα. Αντίθετα ο ηβοορθικός μυς εκφύεται από το ηβικό οστό, έχει σχήμα αγκύλης και περιβάλλει τη συμβολή του ορθού με τον πρωκτικό σωλήνα, σχηματίζοντας την ορθοπρωκτική γωνία. Η γωνία αυτή αποτελεί έναν πολύ σημαντικό μηχανισμό που ρυθμίζει την εγκράτεια (ειδικά στις σχηματισμένες κενώσεις) και την φυσιολογική κένωση του εντερικού περιεχομένου, καθώς σε συνθήκες ηρεμίας είναι 90-100ο, όταν γίνεται σύσπαση των μυών του πυελικού εδάφους γίνεται 70-90ο εμποδίζοντας τη διέλευση των κοπράνων προς τον πρωκτικό σωλήνα και κατά την αφόδευση αμβλύνεται (110-180ο) έτσι ώστε να επιτευχθεί η κάθοδος του εντερικού περιεχομένου.

    Ο πρωκτικός σωλήνας περιβάλλεται από το πρωκτικό σφιγκτηριακό σύμπλεγμα που αποτελείται από 2 μυικές ομάδες: τον έσω και τον έξω σφιγκτήρα. Σε κατάσταση ηρεμίας οι 2 σφιγκτήρες του πρωκτού ασκούν μία πίεση εξωτερικά προς τον πρωκτικό σωλήνα η οποία ονομάζεται πίεση ηρεμίας. Η πίεση ηρεμίας εξασφαλίζει μία αναγκαία διαφορά πίεσης ανάμεσα στον πρωκτικό σωλήνα και στο ορθό και αποτρέπει την διαφυγή κυρίως υγρών κοπράνων και αερίων από τον πρωκτό σε φάση ηρεμίας.

    Ο έσω σφιγκτήρας μυς αποτελεί έναν κυκλοτερή μυικό σχηματισμό που περιβάλλει τον πρωκτικό σωλήνα. Οι μυικές ίνες του έσω σφιγκτήρα αποτελούν συνέχεια των κυκλοτερών μυικών ινών του ορθού. Ο μυς αυτός νευρώνεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, που σημαίνει ότι η σύσπασή του είναι ακούσια και δεν ελέγχεται από τη θέληση του ατόμου. Σε φάση ηρεμίας ο έσω σφιγκτήρας βρίσκεται σε μία κατάσταση μόνιμης τονικής σύσπασης συμβάλλοντας σε ποσοστό περίπου 60% στην πίεση ηρεμίας.

    Ο έξω σφιγκτήρας είναι και αυτός κυκλοτερής και περιβάλλει τον έσω σφιγκτήρα. Σε αντίθεση με τον έσω σφιγκτήρα ο μυς αυτός είναι εκούσιος (ελέγχεται από τη θέλησή μας) και συμβάλλει κατά περίπου 30% στην πίεση ηρεμίας του πρωκτικού σωλήνα. Σε χρονικές στιγμές που μία κένωση ή αποβολή αερίων είναι κοινωνικά μη αποδεκτή, ο έξω σφιγκτήρας συσπάται και αποτρέπει την έξοδο των κοπράνων ή των αερίων από τον πρωκτό.

    Επίσης στην πίεση ηρεμίας συμβάλλουν και οι αιμορροΐδες κατά περίπου 10%. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα όταν η λειτουργική ισχύς του σφιγκτηριακού συμπλέγματος του πρωκτού είναι οριακή και ο ασθενής υποβληθεί σε αιμορροΐδεκτομή, να υπάρχει η πιθανότητα ήπιας ή μέτριας ακράτειας κοπράνων.

    Το ορθό αποτελεί το προτελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου, έχει μήκος 12-15cm και στο μεσαίο τμήμα του σχηματίζει μία διεύρυνση του αυλού που ονομάζεται λήκυθος. Το ορθό αποτελεί τον χώρο όπου καταλήγει και αποθηκεύεται το εντερικό περιεχόμενο μέχρι να επιτευχθεί η κένωση. Η διατασιμότητα του ορθού, αλλά και η ύπαρξη της ληκύθου αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν την χωρητικότητα του ορθού.

    Ο πρωκτικός σωλήνας είναι το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου και έχει μήκος 2-5cm. Ξεκινάει στην ορθοπρωκτική συμβολή εκεί που ο ηβοορθικός μυς σχηματίζει την ορθοπρωκτική γωνία και καταλήγει στον πρωκτό. Ένα σταθερό ανατομικό σημείο είναι η οδοντωτή γραμμή που βρίσκεται περίπου στη μέση του πρωκτικού σωλήνα. Στους περισσότερους ανθρώπους κεντρικότερα της οδοντωτής γραμμής συναντάται η πλακωδοκυλινδρική συμβολή και η ζώνη μετάπλασης, δηλαδή το σημείο μετάπτωσης του κυλινδρικού επιθηλίου του ορθού στο πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο του πρωκτού. Περιφερικά της ζώνης μετάπλασης το επιθήλιο είναι πολύστιβο πλακώδες μη κερατινοποιημένο και ακόμη περιφερικότερα μετατρέπεται σε πολύστιβο πλακώδες κερατινοποιημένο. Ο πρωκτικός σωλήνας καλύπτεται από το σφιγκτηριακό σύμπλεγμα, δηλαδή τον έσω σφιγκτήρα εσωτερικά και τον έξω σφιγκτήρα εξωτερικά.

    Η ορθοπρωκτική αισθητικότητα ρυθμίζεται από υποδοχείς που εντοπίζονται στο πυελικό έδαφος και βρίσκονται έξω από το ορθό (κυρίως στους ανελκτήρες του πρωκτού). Αυτό αποδεικνύεται και σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ολική πρωκτοκολεκτομή (ολική αφαίρεση του ορθού και του παχέος εντέρου) λόγω ελκώδους κολίτιδας και στους οποίους έχει κατασκευαστεί νεολήκυθος (J pouch) από λεπτό έντερο. Όταν η νεολήκυθος πληρώνεται με εντερικό περιεχόμενο, η αίσθηση της διάτασης είναι η ίδια με αυτήν που αισθάνονταν προεγχειρητικά.

    Ένα πολύ σημαντικό αντανακλαστικό που συμμετέχει στη διαδικασία της αφόδευσης είναι το ορθοπρωκτικό ανασταλτικό αντανακλαστικό: όταν το ορθό διατείνεται από εντερικό περιεχόμενο χαλαρώνει ο έσω σφιγκτήρας του πρωκτού, με αποτέλεσμα την κάθοδο του υλικού αυτού προς το ανώτερο μέρος του πρωκτικού σωλήνα. Σε αυτό το σημείο υπάρχει πλούσια νεύρωση που καθιστά τον οργανισμό ικανό να αντιλαμβάνεται τη σύσταση του υλικού που έχει κατέλθει, εάν δηλαδή πρόκειται για αέρια, για υγρά ή για σχηματισμένα κόπρανα. Το ορθοπρωκτικό αντανακλαστικό συμβάλλει στην φυσιολογική κένωση, όπως επίσης και στην αποβολή των αερίων χωρίς να αποβάλλονται ταυτόχρονα υγρά ή στερεά υπολείμματα.

    Τέλος στη φυσιολογική ορθοπρωκτική λειτουργία και στην εγκράτεια συμμετέχουν και άλλοι μηχανισμοί όπως ο χρόνος διέλευσης των κοπράνων από το έντερο, ο όγκος και η σύσταση των κοπράνων, η ομαλή λειτουργία των νεύρων που ελέγχουν τους παραπάνω μηχανισμούς (τόσο η σωματική νεύρωση όσο και το αυτόνομο νευρικό σύστημα), το επίπεδο συνείδησης και η ψυχολογική ισορροπία του ατόμου.

    Ακράτεια Κοπράνων: Τι την προκαλεί

    Όπως προαναφέρθηκε η εγκράτεια και η φυσιολογική ορθοπρωκτική λειτουργία είναι διαδικασίες που ρυθμίζονται από πολύπλοκους μηχανισμούς, οι οποίοι συνεργάζονται άριστα μεταξύ τους. Συνήθως για να εμφανιστεί ακράτεια κοπράνων πρέπει να ανεπαρκούν περισσότεροι από ένας από αυτούς τους μηχανισμούς. Η ακράτεια κοπράνων μπορεί να προκληθεί από διάφορες καταστάσεις και παθήσεις όπως οι παρακάτω:

    Μαιευτική κάκωση: Οι κακώσεις του σφιγκτηριακού μηχανισμού του πρωκτού κατά τη διάρκεια του τοκετού, αποτελούν το πιο συχνό αίτιο ακράτειας κοπράνων στις γυναίκες. Ένας φυσιολογικός τοκετός είναι ικανός να προκαλέσει τραυματισμό όχι μόνο των σφιγκτήρων του πρωκτού, αλλά και των νεύρων της περιοχής. Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται ο μεγάλος αριθμός τοκετών, η περινεοτομή, η χρήση εμβρυουλκών, η γέννηση νεογνών μεγάλου βάρους, η παρατεταμένη διάρκεια του τοκετού και ο εργώδης τοκετός. Οι δύο τελευταίοι παράγοντες μάλιστα μπορούν να προκαλέσουν βλάβη των νεύρων του πυελικού εδάφους λόγω έντονης και παρατεταμένης διάτασης αυτών.

    Ιατρογενής κάκωση του σφιγκτηριακού μηχανισμού: Αποτελεί το πιο συχνό αίτιο ακράτειας κοπράνων στους άντρες. Η ακράτεια μπορεί να προκύψει ως μετεγχειρητική επιπλοκή, μετά από επεμβάσεις της ορθοπρωκτικής χώρας. Οι συχνότερες επεμβάσεις που ενοχοποιούνται για την πρόκληση ακράτειας είναι η αντιμετώπιση των αιμορροΐδων, της ραγάδας δακτυλίου (έσω πλάγια σφιγκτηροτομή), των περιεδρικών συριγγίων και ο καυτηριασμός των ενδοπρωκτικών κονδυλωμάτων. Είναι γνωστό ότι οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογικοί αγγειακοί σχηματισμοί που συμβάλλουν στην εγκράτεια (πίεση ηρεμίας) περίπου κατά 10%. Επομένως η αιμορροϊδεκτομή μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση ακράτειας σε ασθενείς με οριακή λειτουργία των σφιγκτήρων. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις συνυπάρχει και κάποιος άλλος αιτιολογικός παράγοντας της ακράτειας κοπράνων όπως προχωρημένη ηλικία. Παλαιότερες τεχνικές αντιμετώπισης των αιμορροΐδων με διαστολή του πρωκτικού δακτυλίου, όπως η τεχνική Peter Lord, έχουν πλέον εγκαταλειφθεί λόγω μεγάλης πιθανότητας πρόκλησης ακράτειας. Ο τραυματισμός ή η διατομή του ηβοορθικού μυός κατά τη διάρκεια επεμβάσεων της ορθοπρωκτικής χώρας μπορεί να προκαλέσει μόνιμη άμβλυνση της ορθοπρωκτικής γωνίας και να οδηγήσει σε σοβαρή ακράτεια (αδυναμία συγκράτησης σχηματισμένων κενώσεων).

    Παθήσεις και αφαίρεση του ορθού: Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό του ορθού είναι η ικανότητά του να διατείνεται για να αποτελέσει τον αποθηκευτικό χώρο των κοπράνων μέχρι να επιτευχθεί η κένωση. Διάφορες παθήσεις που εμπλέκουν το τοίχωμα και το βλεννογόνο του ορθού μπορούν να προκαλέσουν ακράτεια. Στον εσωτερικό εγκολεασμό και την ολική πρόπτωση του ορθού (έξοδος του ορθού από τον πρωκτό προς τα έξω) διατηρείται ενεργοποιημένο το ορθοπρωκτικό ανασταλτικό αντανακλαστικό, με αποτέλεσμα τη συνεχόμενη χαλάρωση του έσω σφιγκτήρα και την πτώση της πίεσης ηρεμίας. Επίσης οι ευμεγέθεις ορθοκήλες (προβολή του ορθού προς τα έξω, συνήθως προς τον κόλπο) αφήνουν υπόλειμμα εντερικού περιεχομένου εντός του σάκου της ορθοκήλης και μπορεί να δημιουργήσουν ακράτεια. Η χειρουργική εκτομή του ορθού για παθήσεις όπως η ελκώδης κολίτιδα και ο καρκίνος του ορθού έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα την άμεση κατάργηση της αποθηκευτικής ικανότητας και της διατασιμότητάς του. Παρόμοια αποτελέσματα μπορούν να έχουν και άλλες καταστάσεις όπως φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα), το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και η θεραπευτική ακτινοβόληση της πυέλου για άλλα νοσήματα (π.χ. καρκίνος προστάτη, τραχήλου μήτρας κλπ).

    Βλάβη των νεύρων που ελέγχουν την κένωσηΒλάβη των νεύρων που ελέγχουν την κένωση: Ολόκληρη η λειτουργία του πυελικού εδάφους συμπεριλαμβανομένης της εγκράτειας και της φυσιολογικής κένωσης καθοδηγείται και ρυθμίζεται από ένα πολύπλοκο δίκτυο προσαγωγών και απαγωγών νευρικών ινών. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε βλάβη αυτού του δικτύου είναι ικανή να πυροδοτήσει τη δυσλειτουργία των μυών της εγκράτειας και των αντανακλαστικών της κένωσης. Τέτοιες παθήσεις είναι οι τραυματικές κακώσεις του νωτιαίου μυελού ή των ιερών νεύρων από ατυχήματα, οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης, το σύνδρομο ιππουρίδας (cauda equina), η διαβητική νευροπάθεια, η πολλαπλή σκλήρυνση, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η έντονη διάταση των αιδοιικών νεύρων από εργώδη τοκετό, χρόνια σοβαρή δυσκοιλιότητα και πτώση του περινέου.

    Διατροφικές συνήθειες: Η ακράτεια κοπράνων συχνά συνδέεται με τις διατροφικές μας συνήθειες, είτε έμμεσα είτε άμεσα. Έρευνες έχουν αναδείξει ότι ο αγαπημένος σε όλους μας καφές συνιστά αιτία για μια σειρά εντερικών διαταραχών, με συχνότητα 3 στους 10 ανθρώπους του γενικού πληθυσμού. Συγκεκριμένα, η καφεΐνη αποτελεί μια ουσία που ενεργοποιεί το περιφερικό έντερο, δημιουργώντας έτσι την ανάγκη για κένωση. Η καφεΐνη εμπεριέχεται και σε άλλα ροφήματα, όπως το μαύρο και πράσινο τσάι, η σοκολάτα, ορισμένα ενεργειακά ποτά κ.α. Ο καφές συγκεκριμένα, ακόμα και στην άνευ καφεΐνης μορφή του, μπορεί να προκαλέσει σύσπαση του εντέρου. Αυτό πιθανολογείται ότι συμβαίνει εξαιτίας του χλωρογενικού οξέος, το οποίο περιλαμβάνεται στον καφέ, κάτι που προκαλεί αύξηση των υγρών του στομάχου, επαυξάνοντας την ανάγκη για αμεσότερη κένωση. Επιπλέον, τροφές δίχως φυτικές ίνες, επεξεργασμένες, μη θρεπτικές, μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα και να οδηγήσουν στην εντερική πλήρωση και, εν τέλει, στην ακούσια κένωση. Αντιθέτως, τροφές όπως το επεξεργασμένο κρέας και τα καυτερά φαγητά μπορούν να προκαλέσουν διάρροια, με αποτέλεσμα η συνεχής κατανάλωση τους να επιφέρει ακράτεια κοπράνων.

    Ιδιοπαθής:  Όταν η ακράτεια κοπράνων δε μπορεί να ταυτοποιηθεί ονομάζεται ιδιοπαθής. Χαρακτηριστικό αποτελεί το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ανεξήγητη αιτία τείνει να εμφανίζεται στο γυναικείο φύλο, σε ηλικίες 50 ετών και άνω.

    Διάφορα άλλα αίτια μπορούν να οδηγήσουν σε ακράτεια κοπράνων. Αυτά είναι:

    • Η ταχεία διέλευση των κοπράνων από το έντερο (π.χ. γαστρεντερίτιδα) τα οποία συγκεντρώνονται ως υδαρές υλικό στο ορθό. Τα υδαρή κόπρανα είναι πολύ πιο δύσκολο να συγκρατηθούν από τον σφιγκτηριακό μηχανισμό σε σχέση με τα στερεά, διότι η ταχύτητα με την οποία συγκεντρώνονται στο ορθό είναι πολύ μεγαλύτερη.
    • Η σοβαρή δυσκοιλιότητα που οδηγεί σε υπερπλήρωση του ορθού από κοπρανώδες υλικό με αποτέλεσμα την συνεχιζόμενη ενεργοποίηση του ορθοπρωκτικού ανασταλτικού αντανακλαστικού, την χαλάρωση του έσω σφιγκτήρα και την ακούσια αποβολή υδαρών κοπράνων λόγω υπερχείλισης.
    • Η μειωμένη αισθητικότητα του ορθού και του πρωκτικού σωλήνα λόγω επεμβάσεων στην περιοχή ή άλλων καταστάσεων που προαναφέρθηκαν.
    • Η έκπτωση της μυϊκής ισχύος του σφιγκτηριακού συμπλέγματος λόγω ηλικίας.
    • Ο τραυματισμός των σφιγκτήρων από σεξουαλική δραστηριότητα ή από άλλα ατυχήματα.
    • Η πρωτοπαθής μυοπάθεια των μυών του πυελικού εδάφους.
    • Η νόσος του Alzheimer και γενικά οι άνοιες.
    • Ψυχολογικά προβλήματα.

    Σπαστική Κολίτιδα & Ακράτεια Κοπράνων

    Η σπαστική κολίτιδα (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου) είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση που εκδηλώνεται αρκετά συχνά με ακράτεια κοπράνων. Ο ασθενής παρουσιάζει συχνά επεισόδια διάρροιας, με αυξημένο όγκο υδαρών κοπράνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ορθό να μη μπορεί να αποθηκεύσει το περιεχόμενο, οδηγώντας σε ανεξέλεγκτη αποβολή των κοπράνων. Άλλες εκδηλώσεις της σπαστικής κολίτιδας είναι:

    • Κοιλιακός πόνος
    • Δυσφορία
    • Κράμπες στην περιοχή της κοιλίας
    • Διάταση κοιλίας ή κοιλιακός μετεωρισμός (φούσκωμα στην κοιλιά)

    Η διάγνωση της σπαστικής κολίτιδας στηρίζεται στην κλινική εξέταση, καθώς και σε απεικονιστικές εξετάσεις όπου αποκλείονται άλλες νόσοι του πεπτικού συστήματος.

    Η ακράτεια κοπράνων που οφείλεται σε σπαστική κολίτιδα αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή και ειδικό διατροφικό πρόγραμμα, όπως ορισθεί από εξειδικευμένο γιατρό σε συνεργασία με κλινικό διαιτολόγο.

    Ακράτεια Κοπράνων: Διάγνωση & Αξιολόγηση

    Ακράτεια Κοπράνων: ΔιάγνωσηΤο πρώτο βήμα στη διερεύνηση της ακράτειας είναι η λήψη ενός λεπτομερούς και στοχευμένου ιστορικού. Κατά τη λήψη του ιστορικού διερευνώνται τα συμπτώματα της ακράτειας, η συχνότητα των επεισοδίων, ο βαθμός της ακράτειας, οι διατροφικές συνήθειες του ασθενούς, η φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει, όπως επίσης και άλλα νοσήματα που μπορεί να συνυπάρχουν. Πολύ σημαντικό είναι το γυναικολογικό ιστορικό (αριθμός τοκετών και εάν ήταν φυσιολογικοί ή με καισαρική, νεογνά μεγάλου βάρους, χρήση μαιευτικών εργαλείων κατά τον τοκετό, περινεοτομές, παρατεταμένη διάρκεια του τοκετού, εργώδης τοκετός). Επίσης ο ασθενής ερωτάται για τυχόν χειρουργικές επεμβάσεις ορθοπρωκτικής χώρας (αιμορροϊδεκτομή, ραγάδα δακτυλίου, περιεδρικό απόστημα-συρίγγιο κλπ).

    Ένας πολύ επιβοηθητικός τρόπος για να αντιληφθεί ο ειδικός ιατρός το βαθμό της ακράτειας αλλά και την επίδρασή της στην ποιότητα ζωής του ασθενούς, είναι η χρήση ειδικών ερωτηματολογίων και κλιμάκων που έχουν κατασκευαστεί για την αξιολόγηση της ακράτειας. Μερικά από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα είναι τα εξής: Cleveland Clinic Incontinence Score, Fecal Incontinence Severity Index, Wexner Score, Miller Incontinence Score, Fecal Incontinence Quality Of Life Questionnaire (FIQOL), SF-36 QOL Questionnaire, Gastrointestinal QOL Index Score, Bowel-Specific Royal London Hospital QOL Questionnaire.

    Το επόμενο στάδιο για την αξιολόγηση της ακράτειας κοπράνων είναι η κλινική εξέταση του ασθενούς. Η κλινική εξέταση είναι απαραίτητη και περιλαμβάνει τα εξής:

    1. Επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας για να διαπιστωθεί η ποιότητα του περιπρωκτικού δέρματος καθώς και εάν υπάρχουν σημεία περιπρωκτικής δερματίτιδας ή έλκη του δέρματος.

    2. Δακτυλική εξέταση πρωκτού-ορθού. Κατά τη δακτυλική εξέταση ελέγχεται η ισχύς του σφιγκτηριακού μηχανισμού, η ομαλή λειτουργία του ηβοορθικού μυός και αναζητούνται πιθανά μορφώματα ή κάποια ψηλαφητική ανωμαλία του ορθοπρωκτικού σωλήνα (π.χ. ορθοκήλη, εσωτερικός εγκολεασμός του ορθού). Πρόκειται για μία εξέταση φτηνή, σύντομη και ανώδυνη που προσφέρει όμως πολλές πληροφορίες στον εξετάζοντα ιατρό.

    3. Πρωκτοσκόπηση. Κατά την εξέταση αυτή εισάγεται ένα εξεταστικό πρωκτοσκόπιο μέσα στον πρωκτικό σωλήνα και ελέγχεται επισκοπικά το εσωτερικό (βλεννογόνος) του πρωκτικού σωλήνα και του κατώτερου τμήματος του ορθού.

    Εκτός από το ιστορικό και την κλινική εξέταση υπάρχουν και άλλες εξειδικευμένες εξετάσεις που διενεργούνται κατά περίπτωση για την αξιολόγηση της ακράτειας κοπράνων. Η κάθε μια από αυτές προσφέρει σημαντικές πληροφορίες στον ειδικό ιατρό, που θα τον βοηθήσουν στην χάραξη της βέλτιστης θεραπευτικής στρατηγικής για τον κάθε ασθενή.

    Τρισδιάστατο ενδοορθικό υπερηχογράφημα

    • Τρισδιάστατο ενδοορθικό υπερηχογράφημα: Πολύ σημαντική εξέταση για την αξιολόγηση της ακράτειας κοπράνων, ειδικά μετά από τραυματικές κακώσεις του σφιγκτηριακού μηχανισμού και μαιευτικές κακώσεις. Κατά την εξέταση αυτή εισάγεται μέσα στο ορθό ένας λεπτός ηχοβολέας και μελετάται η κατασκευαστική επάρκεια των μυών του πυελικού εδάφους (έσω και έξω σφιγκτήρας, ηβοορθικός μυς, ανελκτήρας του πρωκτού). Το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα μπορεί να αναδείξει τη θέση της βλάβης του σφιγκτηριακού μηχανισμού καθώς απεικονίζει κυκλοτερώς όλη την περιφέρεια των σφιγκτήρων του πρωκτού. Επίσης είναι χρήσιμο και σε ασθενείς με κακοήθεια ορθού ή πρωκτού, με ή χωρίς συνοδό ακράτεια.
    • Διαπερινεϊκό υπερηχογράφημα: Αποτελεί συμπληρωματική εξέταση του ενδοορθικού υπερηχογραφήματος και αναδεικνύει με μεγάλη ευκρίνεια τη διακύμανση της ορθοπρωκτικής γωνίας σε διάφορες φάσεις (φάση ηρεμίας, φάση σύσφιγξης, φάση εξώθησης).
    • Μανομετρία Ορθού-Πρωκτού: Αποτελεί βασική εξέταση για τη μελέτη της ακράτειας κοπράνων καθώς μπορεί να ελέγξει την πίεση ηρεμίας, την πίεση σύσφιγξης, το ορθοπρωκτικό ανασταλτικό αντανακλαστικό και πλήθος άλλων παραμέτρων που σχετίζονται με την εγκράτεια και τη φυσιολογική κένωση.
    • Ορθοσιγμοειδοσκόπηση: Με την εξέταση αυτή γίνεται έλεγχος του εσωτερικού τοιχώματος των τελευταίων 40-50cm του εντέρου, δηλαδή του ορθού και του σιγμοειδούς. Η εξέταση μπορεί να γίνει με εύκαμπτο ή άκαμπτο ενδοσκόπιο και συμβάλλει στη διάγνωση όγκων, φλεγμονών, ορθοκήλης, πρόπτωσης ορθού και άλλων παθήσεων που μπορεί να συμβάλλουν στην ακράτεια κοπράνων.
    • Κολονοσκόπηση: Με την κολονοσκόπηση εξετάζεται ο βλεννογόνος όλου του παχέος εντέρου με εύκαμπτο ενδοσκόπιο. Η κολονοσκόπηση διενεργείται για τη διάγνωση φλεγμονών του εντέρου (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα κλπ), όγκων (πολυπόδων, κακοήθειας) και άλλων παθήσεων που σχετίζονται με την ακράτεια.
    • Αφοδευσιογράφημα: Χρησιμοποιείται για τη μελέτη της ορθοπρωκτικής λειτουργίας σε ζωντανό χρόνο. Εισάγεται μία ποσότητα ημιστερεού σκιαγραφικού μέσα στο ορθό και στη συνέχεια ο ασθενής καλείται να προσπαθήσει να την αποβάλλει, ενώ παράλληλα γίνεται ακτινοσκόπηση. Πολύ σημαντική εξέταση η οποία συμβάλλει στη διάγνωση κάποιων αιτίων της ακράτειας κοπράνων, όπως ορθοκήλη, πρόπτωση ορθού κλπ.
    • Μαγνητική πρωκτογραφία: Η εναλλακτική λύση του αφοδευσιογραφήματος αποτελεί η μαγνητική πρωκτογραφία. Μπορεί να αναδείξει βλάβες, αλλά και λειτουργικά προβλήματα της ορθοπρωκτικής χώρας.
    • Ηλεκτρομυογράφημα πρωκτού & δοκιμασία διέγερσης αιδοιικού νεύρου (pudental nerve stimulation): Διενεργούνται για να διαγνωστεί βλάβη των νεύρων που είναι υπεύθυνα για τη λειτουργία του πυελικού εδάφους, την εγκράτεια και τη φυσιολογική κένωση, συνήθως μετά από μαιευτικές κακώσεις.
    • Καλλιέργεια κοπράνων: Διενεργείται σε περιπτώσεις διαρροϊκών κενώσεων που συνυπάρχουν με ακράτεια, για να διερευνηθεί η πιθανότητα ύπαρξης κάποιου μικροβίου που προκαλεί τις διάρροιες.

    Ακράτεια Κοπράνων: Συντηρητική Θεραπεία

    Ο εξειδικευμένος χειρουργός – πρωκτολόγος είναι ο καταλληλότερος ιατρός για να διαγνώσει, να αξιολογήσει και να αντιμετωπίσει την ακράτεια κοπράνων. Η θεραπεία της ακράτειας εξαρτάται από το αίτιο που την προκάλεσε, από τη σοβαρότητά της, από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς, από το προσδόκιμο επιβίωσης και φυσικά από την προσωπική επιλογή του κάθε ασθενούς. Εάν έχετε ακράτεια κοπράνων μην ντρέπεστε να μοιραστείτε το πρόβλημά σας με έναν εξειδικευμένο ιατρό. Έχει εξετάσει πολλούς ασθενείς σαν εσάς και θέλει να σας βοηθήσει. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε ότι πλέον υπάρχουν πάρα πολλές θεραπευτικές επιλογές για την ακράτεια κοπράνων από συντηρητικές μέχρι και χειρουργικές και ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η ακράτεια θεραπεύεται ή βελτιώνεται σημαντικά.

    Το πρώτο βήμα σε κάθε ασθενή είναι η συντηρητική αντιμετώπιση του προβλήματος. Κάποιοι ασθενείς βελτιώνονται μόνο με απλά συντηρητικά μέτρα χωρίς να είναι απαραίτητη οποιουδήποτε είδους παρέμβαση. Τέτοια μέτρα είναι τα παρακάτω:

    • Διαιτολογική – διατροφολογική εκτίμηση από κλινικό διαιτολόγο εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση της ακράτειας κοπράνων. Οι ασθενείς θα πρέπει να προσλαμβάνουν ικανή ποσότητα νερού σε ημερήσια βάση (2-3 λίτρα/ημέρα). Επίσης θα πρέπει να καταναλώνουν τροφές που δίνουν όγκο στα κόπρανα, έτσι ώστε να είναι λιγότερο υδαρή και να είναι ευκολότερος ο έλεγχός τους από τον σφιγκτηριακό μηχανισμό του πρωκτού. Η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών (20-30gr/ημέρα) με τη μορφή συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης θα πρέπει να αποφεύγονται το αλκοόλ, η καφεΐνη (καφές, τσάι, σοκολάτα), οι τροφές με τεχνητά γλυκαντικά, τα ανθρακούχα ποτά, οι επεξεργασμένες τροφές, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι λιπαρές τροφές και οι πικάντικες και καυτερές τροφές. Η θέσπιση διαφορετικών ωρών κατανάλωσης γευμάτων και υγρών, αλλά και τα μικρά και συχνά γεύματα μπορούν να βοηθήσουν κάποιους ασθενείς. Τέλος σε κάποιους ασθενείς συνιστάται η διερεύνηση της πιθανότητας αλλεργίας, ή δυσανεξίας στη λακτόζη ή στη γλουτένη.
    • Μία πρακτική που βοηθάει πολλούς ασθενείς είναι η καταγραφή των ωρών, του είδους και της ποσότητας των γευμάτων σε συνδυασμό πάντα με την καταγραφή των ωρών και της ποιότητας των κενώσεων, έτσι ώστε να αναγνωριστούν είδη τροφής και άλλοι παράγοντες που επιδεινώνουν το πρόβλημα. Κάποιοι ασθενείς βοηθούνται όταν εκπαιδευτούν να έχουν κένωση συγκεκριμένη ώρα της ημέρας (π.χ. κάθε πρωί ή μετά από κάποιο γεύμα).
    • Πολύ σημαντική είναι η σχολαστική υγιεινή της περιοχής με ειδικά σκευάσματα καθαρισμού της πρωκτογεννητικής περιοχής, έτσι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος περιπρωκτικής δερματίτιδας, που μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρά και χρόνια έλκη του δέρματος. Εάν παρουσιαστεί δερματίτιδα ή έλκη θα πρέπει να θεραπεύονται επιθετικά και άμεσα.
    • Η χρήση αντιδιαρροϊκών φαρμάκων μπορεί να βοηθήσει μεγάλο ποσοστό των ασθενών. Κλασικό φάρμακο αυτής της κατηγορίας που χρησιμοποιείται στην ακράτεια είναι η λοπεραμίδη. Πρόκειται για ένα φάρμακο ασφαλές, που αναστέλλει τη γαστρεντερική περισταλτικότητα, αυξάνοντας έτσι το χρόνο διέλευσης του εντερικού περιεχομένου από το έντερο. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση του αριθμού των κενώσεων. Επίσης η λοπεραμίδη αυξάνει τον τόνο των σφιγκτήρων και κατ’ επέκταση την πίεση ηρεμίας του πρωκτικού σωλήνα, συμβάλλοντας στην εγκράτεια.
    • Σε περιπτώσεις ενσφηνωμένων κοπράνων και ακράτειας από υπερχείλιση, έχουν ένδειξη τα υπακτικά φάρμακα καθώς και η μηχανική αφαίρεση των ενσφηνωμένων κοπράνων. Κάποιοι ασθενείς μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματά τους εφαρμόζοντας καθημερινές ορθικές πλύσεις με συστήματα υψηλού αυτό-υποκλυσμού.
    • Ένα μεγάλο μέρος της συντηρητικής θεραπείας της ακράτειας κοπράνων με πολύ καλά αποτελέσματα όταν γίνεται με το σωστό τρόπο, αποτελεί η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεραπειών με κύριους εκπροσώπους τις ασκήσεις του πυελικού εδάφους, τη νευρομυική ηλεκτρoδιέγερση των μυών της περιοχής και τη θεραπεία βιοανάδρασης (biofeedback therapy). Οι ασκήσεις του πυελικού εδάφους (Kegel’s) έχουν ως σκοπό την εκγύμναση του έξω σφιγκτήρα και του ηβοορθικού μυός με αποτέλεσμα την ενίσχυση της δύναμης, της ταχύτητας αλλά και της αντοχής τους. Η νευρομυική ηλεκτροδιέγερση χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρόδιο το οποίο τοποθετείται ενδοπρωκτικά και παράγει ηλεκτρικούς παλμούς. Οι παλμοί αυτοί διοχετεύονται στην γύρω περιοχή με αποτέλεσμα την καλύτερη αντίληψη των συσπάσεων, αλλά και την παθητική εκγύμναση των μυών του πυελικού εδάφους. Τέλος η θεραπεία βιοανάδρασης είναι μία μέθοδος επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους, η οποία βοηθάει τον ασθενή να μάθει να συσπά και να χαλαρώνει τους μύες της περιοχής. Είναι μία εντελώς ανώδυνη διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας χρησιμοποιούνται ειδικοί αισθητήρες και μία οθόνη όπου οπτικοποιούνται οι πληροφορίες της μυικής δραστηριότητας. Αυτές οι πληροφορίες χρησιμεύουν ως feedback για τον ασθενή που συνεχώς μαθαίνει να διορθώνει τη μυική του δραστηριότητα, να έχει καλύτερη αντίληψη της πλήρωσης του ορθού και με εξάσκηση αποκτά πάλι τον έλεγχο της λειτουργίας του πυελικού εδάφους.
    • Οι ασθενείς που πάσχουν από ακράτεια κοπράνων θα πρέπει επίσης να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Η διακοπή του καπνίσματος, η απώλεια περιττού βάρους και η καθημερινή άσκηση έχει βρεθεί ότι μπορεί να μειώσουν τη βαρύτητα, αλλά και τις επιπτώσεις της ακράτειας.

    Ακράτεια Κοπράνων: Επεμβατική-Χειρουργική Θεραπεία

    Όταν η συντηρητική θεραπεία αποτυγχάνει, θα πρέπει να δοκιμάζονται άλλες τεχνικές πιο επεμβατικές. Επίσης χειρουργική θεραπεία της ακράτειας θα πρέπει να πραγματοποιείται στους ασθενείς εκείνους στους οποίους το αίτιο της ακράτειας είναι κάποια χειρουργική πάθηση. Για παράδειγμα στην αιμορροϊδοπάθεια συστήνεται αντιμετώπιση του αιμορροΐδων με κάποια τεχνική. Η ορθοκήλη, ο εσωτερικός εγκολεασμός και η ολική πρόπτωση του ορθού επιδιορθώνονται επίσης χειρουργικά.

    Μια άλλη επεμβατική τεχνική που μπορεί να εφαρμοστεί κυρίως σε ήπια ακράτεια κοπράνων είναι η εμφύτευση διαφόρων ουσιών μέσα στους σφιγκτήρες (κολλαγόνο, μικροσφαιρίδια άνθρακα, σιλικόνη κλπ). Πρόκειται για μια διαδικασία ασφαλή, σύντομη και ανώδυνη, η οποία πραγματοποιείται με τη βοήθεια υπερηχογραφικής παρακολούθησης σε επίπεδο ιατρείου και έχει σχετικά καλά αποτελέσματα χωρίς μεγάλη παρέμβαση στις ανατομικές δομές του πυελικού εδάφους.

    Μία πολλά υποσχόμενη τεχνική θεραπείας της ακράτειας κοπράνων είναι η μέθοδος SECCA κατά την οποία διοχετεύεται ενέργεια ραδιοσυχνοτήτων (RF) στοn έσω σφιγκτήρα με απόλυτο έλεγχο της θερμοκρασίας του πρωκτικού σωλήνα. Αυτή η θερμική διέγερση προκαλεί ανασύσταση του ιστικού κολλαγόνου και βελτίωση της ακράτειας με διατήρηση του αποτελέσματος στην πενταετία. Η μέθοδος έχει ένδειξη σε ασθενείς που δεν είναι υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση ή σε ασθενείς με υποτροπή της ακράτειας μετά από σφιγκτηροπλαστική. Είναι καλά ανεκτή και δεν απαιτεί γενική αναισθησία για να διενεργηθεί.

    Θεραπείες Νευροτροποποίησης: Πρόκειται για νεότερες θεραπευτικές στρατηγικές που σκοπό έχουν τη διέγερση των νεύρων που ρυθμίζουν τους μύες του πυελικού εδάφους, έτσι ώστε με το πέρασμα του χρόνου να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά. Οι θεραπείες νευροτροποποίησης διακρίνονται σε 2 είδη:

    1. Διαδερμική διέγερση κνημιαίου νεύρου (Percutaneous Tibial Nerve Stimulation – PTNS). Η τεχνική αυτή είναι μία επεμβατική (μη χειρουργική) μέθοδος αντιμετώπισης της ακράτειας κοπράνων. Τοποθετείται ένα λεπτό ηλεκτρόδιο κοντά στο κνημιαίο νεύρο στο πόδι. Το ηλεκτρόδιο αυτό συνδέεται με ένα μηχάνημα που παράγει ηλεκτρικές ώσεις, διεγείροντας τα ιερά νεύρα που ελέγχουν τη λειτουργία της κένωσης. Προτιμάται σε περιπτώσεις ήπιας ακράτειας, είναι καλά ανεκτή από τους ασθενείς, σύντομη (διάρκεια 30min) και έχει καλά ποσοστά επιτυχίας.

    2. Διέγερση ιερών νεύρων (Sacral Nerve Stimulation – SNS). Τεχνική με την οποία εμφυτεύεται ένας βηματοδότης στο γλουτό, έπειτα από σύντομη περίοδο ελέγχου (περίπου 15 ημέρες). Ο βηματοδότης συνδέεται με ένα ηλεκτρόδιο, το οποίο εισέρχεται στο 3ο ιερό τρήμα και τοποθετείται ακριβώς δίπλα στο 3ο ιερό νεύρο (αυτό που κυρίως νευρώνει τους μυες του πυελικού εδάφους) και παράγει ηλεκτρικές ώσεις, οι οποίες διοχετεύονται στα ιερά νεύρα. Ο τρόπος λειτουργίας της μεθόδου δεν έχει εξακριβωθεί πλήρως. Φαίνεται ότι η νευροτροποποίηση αποκαθιστά την φυσιολογική επικοινωνία μεταξύ των ιερών νεύρων και του εγκεφάλου. Η διέγερση των ιερών νεύρων έχει πολύ καλό ποσοστό επιτυχίας, μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς με ελλείμματα σφιγκτήρων συνήθως μετά από μαιευτικές κακώσεις και ενδείκνυται και σε άλλες παθήσεις εκτός από την ακράτεια κοπράνων όπως η ακράτεια ούρων, η επίσχεση ούρων, η σοβαρή νευρογενής δυσκοιλιότητα, το σύνδρομο μετά από χαμηλή πρόσθια εκτομή του ορθού και η υπερλειτουργούσα κύστη. Αποτελεί μία από τις καλύτερες επιλογές για την αντιμετώπιση της συνδυασμένης ακράτειας ούρων και κοπράνων. Η διέγερση των ιερών νεύρων είναι μία σχετικά καινούργια τεχνική που εφαρμόζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης. Ο χειρουργός – πρωκτολόγος Δρ. Ιωάννης Δοντάς έχει εκπαιδευτεί σε αναγνωρισμένα κέντρα του εξωτερικού και εκτελεί την τεχνική αυτή κατ’ αποκλειστικότητα στην Ελλάδα για την ακράτεια κοπράνων.

    Όταν υπάρχει έλλειμμα σφιγκτήρων (συνήθως μετά από μαιευτικές κακώσεις) συνήθως προτιμάται η χειρουργική αποκατάσταση του ελλείμματος με σφιγκτηροπλαστική. Πρόκειται για μία εξειδικευμένη επέμβαση κατά τη διάρκεια της οποίας ανευρίσκονται τα κολοβώματα του έσω και έξω σφιγκτήρα, παρασκευάζονται και συρράπτονται με αλληλοεπικάλυψη (overlapping sphincter repair). Πραγματοποιείται όταν έχει αποτύχει η συντηρητική θεραπεία για την ακράτεια κοπράνων. Τα αποτελέσματα της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι σε γενικές γραμμές ικανοποιητικά όταν δεν υπάρχει έντονη απονεύρωση των σφιγκτήρων. Μετεγχειρητικά είναι απαραίτητη η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους με στόχο την διατήρηση του αποτελέσματος στο χρόνο.

    Ο τεχνητός σφιγκτήρας Fenix είναι μία εναλλακτική επιλογή σε ασθενείς στους οποίους έχουν αποτύχει άλλες θεραπευτικές μέθοδοι. Πρόκειται για μαγνητικό σφιγκτήρα που τοποθετείται σχετικά εύκολα γύρω από το σφιγκτηριακό σύμπλεγμα του πρωκτού. Η επέμβαση είναι απλή, με μικρό ποσοστό επιπλοκών και το ποσοστό επιτυχίας της τεχνικής ικανοποιητικό. Στο παρελθόν είχαν δοκιμαστεί διάφορες άλλες τεχνικές αποκατάστασης των σφιγκτήρων. Οι τεχνικές αυτές είχαν μεγάλα ποσοστά αποτυχίας καθώς και σημαντικές επιπλοκές και για τους λόγους αυτούς έχουν εγκαταλειφθεί.

    Σε περίπτωση αποτυχίας άλλων τεχνικών υπάρχει η δυνατότητα επιπωματισμού του πρωκτικού σωλήνα με διάφορες συσκευές ή τοποθέτησης πρωκτικών ταμπόν. Σε ασθενείς στους οποίους έχουν αποτύχει άλλες μέθοδοι και επιθυμούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους μία αποδεκτή λύση είναι η κολοστομία, η δημιουργία δηλαδή ενός στομίου στο κοιλιακό τοίχωμα, από όπου εξέρχεται το εντερικό περιεχόμενο.

    Επικοινωνία Επικοινωνία