ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς
Γενικός Χειρουργός – Στρατιωτικός Ιατρός
Τι είναι ο αποφρακτικός ειλεός;
Ο αποφρακτικός ειλεός (αλλιώς και δυναμικός ή μηχανικός ειλεός) είναι ένας από τους 2 τύπους ειλεού και αφορά στην απόφραξη του αυλού του εντέρου λόγω μηχανικού κωλύματος ή φραγμού. Το αποτέλεσμα είναι να εμποδίζεται η προώθηση του εντερικού περιεχομένου, σύμφωνα με τον Γενικό Χειρουργό Πρωκτολόγο Στρατιωτικό Ιατρό Δρ. Ι. Δοντά. Ο αποφρακτικός ειλεός θεωρείται πλήρης όταν ο ασθενής δεν μπορεί να αποβάλλει κόπρανα και αέρια και ατελής όταν αποβάλλει μόνο αέρια.
Ο ειλεός, εκτός από αποφρακτικός, μπορεί να είναι και παραλυτικός ειλεός (αλλιώς και αδυναμικός ειλεός). Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής παρουσιάζει αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων, σαν αποτέλεσμα νευρωτικών διαταραχών του εντέρου που προκαλούν παύση της περισταλτικότητάς του.
Σημειώνεται πως με τον όρο «ειλεός» εννοούμε την αδυναμία του εντέρου να αποβάλλει και να προωθήσει το περιεχόμενό του, ακόμα και τα αέρια. Αν και πρακτικά ως έντερο εννοούμε ολόκληρο το γαστρεντερικό σωλήνα, από το στόμα μέχρι το ορθό, ο ειλεός αφορά κυρίως τις παθήσεις του λεπτού και του παχέος εντέρου.
Που οφείλεται ο αποφρακτικός ειλεός;
Ο αποφρακτικός ειλεός δύναται να οφείλεται σε τρείς ομάδες αιτών. Στην πρώτη ομάδα ανήκουν τα εξωτοιχωματικά αίτια τα οποία και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Συμφύσεις (επίκτητες μετεγχειρητικές)
- Κήλες μη ανατάξιμες ή περισφιγμένες, π.χ. Βουβωνοκήλη
- Συστροφή εντέρου
- Ενδοκοιλιακοί όγκοι- αποστήματα
- Ανώμαλη έκφυση αγγείων
- Αιματώματα
- Δακτυλιοειδές πάγκρεας.
Όσον αφορά τα τοιχωματικά αίτια συγγενούς αιτιολογίας, μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα εξής:
- Ατρησία και στένωση
- Μεκέλειος απόφυση
- Διπλασιασμοί εντέρου
Στα τοιχωματικά αίτια φλεγμονώδους αιτιολογίας συγκαταλέγονται τα παρακάτω:
- Ελκώδης κολίτιδα
- Νόσος Crohn
- Eκκολπωματίτιδα
- Νεοπλάσματα εντέρου
- Ακτινική εντερίτιδα
- Ενδομητρίωση.
Τέλος, ο αποφρακτικός ειλεός ενδεχομένως να οφείλεται σε ενδοαυλικά αίτια, δηλαδή χολόλιθους, εγκολεασμό ή ειλεό από μηκώνιο.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ειλεού;
Ο ειλεός χαρακτηρίζεται από την έντονη ευαισθησία που προκαλεί στην κοιλιά αλλά και για μια σειρά από συμπτώματα, μεταξύ των οποίων αναφέρονται τα εξής:
- Εμετός (χολώδης ή τροφώδης)
- Πόνος
- Μετεωρισμός της κοιλιάς
- Αναστολή της αποβολής αερίων και κοπράνων
- Πυρετική κίνηση σε συνδυασμό με σημεία περιτοναϊσμού
- Διάταση της κοιλιάς και ευαισθησία στην ψηλάφησή της
- Τυμπανικότητα.
Πως γίνεται η διάγνωση του αποφρακτικού ειλεού;
Το πρώτο βήμα για τη διάγνωση του αποφρακτικού ειλεού, είναι η λήψη και καταγραφή του ιστορικού του ασθενούς. Έπειτα, ο Ιατρός αξιολογεί τα συμπτώματα του ασθενούς.
Ο απεικονιστικός έλεγχος είναι όμως ο ακρογωνιαίος λίθος στη διάγνωση του αποφρακτικού ειλεού. Οι ακτινογραφίες κοιλίας πρέπει να γίνονται σε όρθια και σε ύπτια θέση. Μέσω αυτών αναδεικνύονται διατεταμένες έλικες λεπτού εντέρου (ημισεληνοειδείς διαυγάσεις) σε διάταξη κλίμακας στην ύπτια ακτινογραφία και υδραερικά επίπεδα, τα οποία είναι εμφανή στην απεικόνιση σε όρθια θέση.
Πως θεραπεύεται ο αποφρακτικός ειλεός;
Η μόνη λύση στην περίπτωση του αποφρακτικού ειλεού έρχεται μέσω της χειρουργικής επέμβασης. Το χειρουργείο έχει στόχο να διορθώσει το αίτιο που προκάλεσε τον αποφρακτικό ειλεό.
Σκοπός του Χειρουργού είναι να λύσει τις ενδοκοιλιακές συμφύσεις και κατ’ επέκταση απελευθερώνει το εγκλωβισμένο έντερο. Αν τώρα ο ασθενής παρουσιάσει όγκο ή πολύποδα ή εγκολεασμό, τότε είναι απαραίτητη η χειρουργική τους αφαίρεση, διαφορετικά διενεργείται εντερεκτομή, είτε κολεκτομή ανάλογα με την περίπτωση. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί περισφιγμένη κήλη, τότε στόχος είναι να αναταχθεί η κήλη για να απελευθερωθεί το έντερο.
Ο αποφρακτικός ειλεός είναι επικίνδυνος για την υγεία και υποβαθμίζει αισθητά την ποιότητα ζωής. Κάποιες φορές είναι και επικίνδυνος για τη ζωή του ασθενούς. Κατά συνέπεια πρέπει να αντιμετωπίζεται επιθετικά και ριζικά, προκειμένου να μην υπάρχουν υποτροπές. Επικοινωνήστε άμεσα με τον Γενικό Χειρουργό Πρωκτολόγο Στρατιωτικό Ιατρό Δρ. Ι. Δοντά, καθώς η πολυετής του πείρα σε πληθώρα επεμβάσεων της κοιλίας, εγγυώνται μια σωστή και εξατομικευμένη αντιμετώπιση. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, το τμήμα Laser Χειρουργικής της οποίας, είναι εξοπλισμένο με τεχνολογία αιχμής ώστε να παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον θεραπείας και αποκατάστασης για τον ασθενή.