ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η πάθηση κατά την οποία το περιεχόμενο του στομάχου ρέει (παλινδρομεί) προς τον οισοφάγο και τον φάρυγγα. Ασθενείς που παρουσιάζουν δύο ή περισσότερα επεισόδια γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης εβδομαδιαίως, τα οποία προκαλούν βλάβες στον οισοφάγο και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής τους πάσχουν από Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσο. Η νόσος αυτή είναι χρόνια και σε πολλούς ασθενείς διαρκεί για πάντα, ενώ η βλάβη στον οισοφάγο είναι επίσης χρόνια, αλλά αναστρέψιμη με την κατάλληλη θεραπεία.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση αποτελεί την δεύτερη πιο συχνή πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος, μετά τη σπαστική κολίτιδα (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου). Επηρεάζεται από γεωγραφικούς παράγοντες, καθώς οι ασθενείς είναι πιο συχνοί σε Ελλάδα, Πολωνία, Ρουμανία και Ινδία.
Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;
Το συχνότερο σύμπτωμα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι το οπισθοστερνικό καύσος (καούρα), το οποίο προκαλεί αίσθημα καύσου στον θώρακα ή και στον φάρυγγα.
Άλλα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης περιλαμβάνουν:
- Όξινη γεύση στον φάρυγγα
- Έντονες ερυγές (ρέψιμο)
- Επίμονη λαρυγγίτιδα και βραχνή φωνή
- Επίμονο πόνο στο λαιμό
- Χρόνιο βήχα ή δύσπνοια
- Δυσφαγία και δυσκαταποσία
- Πόνο στο στομάχι ή στο στήθος
- Φλέγματα
Συνήθως, ο πόνος και η καούρα ακολουθούν τα γεύματα και εντείνονται, όταν αυτά είναι μεγάλα και συνοδεύονται με την κατανάλωση άφθονων υγρών. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται σε θέσεις επίκυψης ή κατάκλισης, ενώ υποχωρούν σε όρθια ή καθιστή θέση.
Ποια είναι τα αίτια της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συχνά συμβαίνει παράλληλα με την διαφραγματοκήλη, κατά την οποία μέρος της γαστροοισοφαγικής συμβολής ή του στομάχου εισέρχεται στον θώρακα. Εκτός από τη διαφραγματοκήλη, άλλα αίτια της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης περιλαμβάνουν:
- Την παχυσαρκία
- Την αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση, συχνά λόγω στενών ρούχων και ζωνών
- Το κάπνισμα και το αλκοόλ
- Τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. βρογχοδιασταλτικά)
- Την κατανάλωση μεγάλων γευμάτων συνοδευόμενων από υψηλές ποσότητες υγρών
- Την κατανάλωση λιπαρών, τηγανητών ή καυτερών τροφών σε μεγάλη ποσότητα
Συγκεκριμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Αυτές περιλαμβάνουν τα όξινα φρούτα και τους χυμούς τους, το σκόρδο, το κρεμμύδι, την καφεΐνη, τη σοκολάτα, τη μέντα και τη σάλτσα ντομάτας.
Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, στον οισοφάγο και σε γειτονικά όργανά του. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν φλεγμονή στον λάρυγγα και αλλοίωση φωνής, χρόνιες αλλοιώσεις πνεύμονα, ή ακόμα και ανάπτυξη οισοφάγου Barrett. Σε αυτήν την περίπτωση, το επιθήλιο του οισοφάγου μεταπλάσσεται, για να προστατευτεί από τα όξινα περιεχόμενα του στομάχου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσπλασία, και μετέπειτα σε καρκίνο του οισοφάγου.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Αρχικά, για τους ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης αναγκαία είναι η κλινική εκτίμηση και η αξιολόγηση της συμπτωματολογίας. Στη συνέχεια, διενεργούνται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η αξονική τομογραφία για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος διάγνωσης της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι η οισοφαγο-γαστροσκόπηση, κι εφόσον υπάρχει ανάγκη, η phμετρία ή/και μανομετρία οισοφάγου.
Πώς αντιμετωπίζεται η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Η θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης εξαρτάται από την ένταση των συμπτωμάτων του ασθενούς. Συγκεκριμένα:
Για την εμφάνιση ήπιων συμπτωμάτων, προτείνονται τα παρακάτω:
- Απώλεια βάρους.
- Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας φαγητού, ιδιαίτερα πριν τον ύπνο.
- Διακοπή του καπνίσματος.
- Μετρίαση της κατανάλωσης τροφών που προκαλούν γαστροοισοφαγικές παλινδρομήσεις, όπως τα τηγανιτά, τα καυτερά και τα λιπαρά φαγητά.
- Αποφυγή στενών ρούχων και ζωνών.
- Ανασήκωμα του κεφαλιού περίπου 10 εκατοστά στην κατάκλιση.
- Αποφυγή της κατάκλισης αμέσως μετά το φαγητό.
- Αποφυγή του στρες.
Για την αντιμετώπιση ήπιων ή μαι μέτριων συμπτωμάτων, προτείνεται ειδική φαρμακευτική αγωγή, όπως τα αντιόξινα και γενικά τα γαστροπροστατευτικά φάρμακα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν μετά τη χρόνια χρήση φαρμάκων, συνιστάται χειρουργική επέμβαση. Η αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας και ανατομίας του οισοφάγου οδηγεί σε πλήρη εξαφάνιση των συμπτωμάτων και ολική ανακούφιση του ασθενούς.
Επικοινωνήστε με τον Γενικό Χειρουργό Πρωκτολόγο Στρατιωτικό Ιατρό Δρ. Ιωάννη Δοντά εάν παρουσιάζετε συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Στην Κλινική Laser Surgery, την οποία διευθύνει, μπορείτε να πραγματοποιήσετε εξετάσεις με απόλυτη εχεμύθεια και σοβαρότητα για την περίπτωση κάθε ασθενούς.