ΠΕΡΙΕΔΡΙΚΟ ΑΠΟΣΤΗΜΑ

Τι είναι το Περιεδρικό Απόστημα

Το περιεδρικό απόστημα είναι μία συχνή πάθηση, η οποία σχηματίζεται κοντά στην περιοχή του πρωκτού είτε στο άνοιγμα του πρωκτικού σωλήνα (τελευταίο μέρος του παχέος εντέρου) είτε του ορθού, και είναι αποτέλεσμα μικροβιακής λοίμωξης. Πρόκειται για μία μολυσμένη κοιλότητα, η οποία γεμίζει με πύον και παρουσιάζεται σε διπλάσια συχνότητα στους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας εμφάνισης τα 40 χρόνια.

Το 50% των περιεδρικών αποστημάτων θα εξελιχθούν τελικά σε περιεδρικό συρίγγιο. Σε σχέση με το περιεδρικό συρίγγιο που είναι η χρόνια φάση της νόσου, το απόστημα αποτελεί την οξεία και επώδυνη φάση της.

Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν το Περιεδρικό Απόστημα

Η περιοχή του πρωκτού μολύνεται με μικρόβια, τα οποία υφίστανται φυσιολογικά στο έντερο και το δέρμα, εκτός πρωκτικού σωλήνα. Όταν οι συνθήκες ευνοήσουν τα μικρόβια αυτά εισχωρούν εντός της περιοχής και δημιουργούν μια μολυσμένη κοιλότητα.

Το 90% των περιπτώσεων του περιεδρικού αποστήματος οφείλεται στη φλεγμονή των περιπρωκτικών αδένων. Όταν αποφράσσεται το εσωτερικό στόμιο ενός περιπρωκτικού αδένα από κοπρανώδες υλικό ή κάποια άλλη αιτία δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ανάπτυξης φλεγμονής.

Άλλες αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν στην πάθηση είναι:

• Διαπυητική ιδρωταδενίτιδα
• Ραγάδα δακτυλίου
• Καρκίνος πρωκτού ή ορθού
• Κοιλιακές ή πυελικές φλεγμονές (εκκολπωματίτιδα)
• Φυματίωση
• Ακτινομύκωση
• Διάτρηση του τοιχώματος του ορθού από ξένα σώματα (π.χ. κόκκαλα)
• Πρωκτική σεξουαλική επαφή

Παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου ο ασθενής είναι επιρρεπής στη δημιουργία αποστηματικής κοιλότητας στην περιοχή του πρωκτού. Κάποιες από αυτές είναι οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα), το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η HIV λοίμωξη.

Σε αντίθεση με την κύστη κόκκυγος δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι το περιεδρικό απόστημα σχετίζεται με την προσωπική υγιεινή ή την καθιστική ζωή.

Ταξινόμηση των περιεδρικών αποστημάτων

Ανάλογα με τη θέση και τη σχέση τους με τις ανατομικές δομές της περιοχής, τα περιεδρικά αποστήματα χωρίζονται σε:

• Περιπρωκτικά υποβλεννογόνια ή υποδόρια (19%). Είναι επιφανειακά, ακριβώς κάτω από το περιπρωκτικό δέρμα ή κάτω από τον βλεννογόνο του πρωκτού.

• Διασφιγκτηριακά ή ενδοσφιγκτηριακά (19%). Βρίσκονται στο διάστημα ανάμεσα στον έσω και στον έξω σφιγκτήρα.

• Ευθυισχιακά ή ισχιοορθικά (60%). Εντοπίζονται εξωτερικά του σφιγκτηριακού μηχανισμού στο περιορθικό λίπος.

• Υπερανελκτηριακά (2%). Εντοπίζονται πάνω από τον ανελκτήρα μυ του πρωκτού.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Το περιεδρικό απόστημα θα εμφανιστεί ως μία περιοχή εντοπισμένης διόγκωσης και σκληρίας και χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα και έντονο πόνο, ο οποίος συχνά είναι σφύζων (δηλαδή ακολουθεί και επιδεινώνεται με τους χτύπους της καρδιάς). Σε κάποιους ασθενείς ο πόνος μπορεί να είναι αμβλύς και ήπιος, ωστόσο μπορεί να αυξηθεί με τις απότομες κινήσεις ή και με το βάδισμα.

Σε αρκετές περιπτώσεις, μαζί με τον πόνο, μπορεί να συνυπάρχουν και συστηματικά συμπτώματα όπως ρίγος, εφίδρωση, δέκατα ή πυρετός.

Διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από εξειδικευμένο χειρουργό πρωκτολόγο, ο οποίος θα ξεκινήσει τη διαγνωστική διαδικασία καταγράφοντας το ιστορικό του ασθενούς.

Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί κλινική εξέταση κατά την οποία θα γίνει επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας και ψηλάφηση αυτής που συνήθως αναδεικνύουν μία περιοχή με διόγκωση, ερυθρότητα, αυξημένη θερμοκρασία και η οποία είναι εξαιρετικά επώδυνη. Επίσης εάν συνυπάρχει και περιεδρικό συρίγγιο, μπορεί να αναγνωριστούν ένα ή περισσότερα εξωτερικά στόμια του συριγγίου. Ο χειρουργός θα προχωρήσει σε δακτυλική εξέταση του πρωκτού για να εντοπιστεί η ύπαρξη πιθανών υποβλεννογόνιων αποστημάτων ή άλλων βλαβών. Για την ολοκλήρωση της διάγνωσης, πραγματοποιείται πρωκτοσκόπηση, κατά την οποία γίνεται οπτικός έλεγχος στα τελευταία εκατοστά του εντέρου.

Ο ασθενής θα πρέπει να κάνει αιματολογικές εξετάσεις, οι οποίες θα αναδείξουν την αύξηση των λευκοκυττάρων και των πολυμορφοπύρηνων.

Σε ορισμένες περιπτώσεις κρίνεται αναγκαίο να γίνουν κάποιες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η μαγνητική τομογραφία και το ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα.

Περιεδρικό Απόστημα & Αντιβίωση

Η αντιβίωση στη θεραπεία για το περιεδρικό απόστημα δεν αποτελεί ενδεδειγμένη λύση. Πρόκειται για μια λανθασμένη προσέγγιση η οποία συνήθως ακολουθείται εξαιτίας κακής διάγνωσης και αδυναμίας εντοπισμού του περιεδρικού αποστήματος.
Η αντιβιοτική αγωγή συνιστά μια πολύ προσωρινή αντιμετώπιση, καθώς δε μπορεί να εξασφαλίσει πλήρη θεραπεία του προβλήματος. Αντίθετα, σε βάθος χρόνου, η αντιβίωση οδηγεί σε ιδιαίτερα δυσμενείς καταστάσεις. Εάν δεν υπάρξει κατάλληλη αντιμετώπιση, το πύον του αποστήματος συνεχίζει να λιμνάζει στην περιοχή, με αποτέλεσμα η βλάβη να επεκτείνεται, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τους σφιγκτήρες μύες του πρωκτού.
Ως επείγον ιατρικό περιστατικό, λοιπόν, το περιεδρικό απόστημα απαιτεί άμεση θεραπεία με διάνοιξη του αποστήματος και παροχέτευση του υγρού.  Συμπληρωματικά μπορεί να χορηγηθεί αντιβίωση εάν η φλεγμονή πέριξ του αποστήματος είναι έντονη.

Θεραπεία Περιεδρικού Αποστήματος: Ανώδυνη αντιμετώπιση με Laser μέσω της τεχνικής LAD

Για την αντιμετώπιση του περιεδρικού αποστήματος, η συνηθισμένη θεραπεία που ακολουθείται είναι η διάνοιξη του αποστήματος με νυστέρι και η παροχέτευση του πύου.

Όμως, πρόκειται για μια πολύ επώδυνη διαδικασία, η οποία συνεπάγεται συχνές αλλαγές γάζας που εντείνουν τον πόνο και ταλαιπωρούν τον ασθενή, ενώ επιβραδύνουν το χρόνο επούλωσης και ανάρρωσης.

Με την ανάπτυξη νέων μεθόδων αντιμετώπισης τα τελευταία χρόνια, η θεραπεία του περιεδρικού αποστήματος μπορεί να πραγματοποιηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά.

Η τεχνική LAD (Laser Abscess Drainage) αποτελεί την πιο εξελιγμένη μέθοδο αντιμετώπισης του περιεδρικού αποστήματος και αντικαθιστά την κλασική χειρουργική επέμβαση με μεγάλη επιτυχία. Πρόκειται για Laser διοξειδίου του άνθρακα (Laser CO₂) και τα πλεονεκτήματά της ποικίλουν, καθώς είναι:

• Ανώδυνη
• Αναίμακτη
• Ασφαλής
• Σύντομη (διαρκεί περίπου 10 λεπτά)
• Διενεργείται με τοπική αναισθησία στο ιατρείο
• Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στην εργασία του και τις καθημερινές του δραστηριότητες
• Συνήθως δεν χρειάζεται λήψη αναλγητικών
• Ο ασθενής μπορεί να κάνει μπάνιο από την επόμενη κιόλας μέρα
• Μειώνει τις πιθανότητες υποτροπής του αποστήματος