Αιμορροΐδες: Ποιες τροφές απαγορεύονται;

Οι αιμορροΐδες συνδέονται στενά με τη λειτουργία του εντέρου και τις καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες. Σε περιπτώσεις έντονης δυσκοιλιότητας ή φλεγμονής, τροποποιήσεις στο διαιτολόγιο κρίνονται απαραίτητες. Ιδιαίτερα όταν υπάρχουν διογκωμένες αιμορροΐδες, οι τροφές που απαγορεύονται είναι αυτές που προκαλούν σκληρά κόπρανα, αυξάνουν την πίεση στον πρωκτό ή ερεθίζουν την πεπτική οδό, συμβάλλοντας στην επιδείνωση των συμπτωμάτων. Αν και υπάρχουν διάφορες μέθοδοι θεραπείας, η διατροφή παίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη και στη διαχείριση της αιμορροϊδοπάθειας.

Αιμορροϊδοπάθεια: Διατροφή

Η λειτουργία του εντέρου επηρεάζεται καθοριστικά από τις διατροφικές μας επιλογές. Όταν η δίαιτα είναι φτωχή σε φυτικές ίνες ή πλούσια σε ερεθιστικά και αφυδατικά στοιχεία, προκύπτουν δυσκολίες στην αφόδευση, δυσκοιλιότητα και ανάγκη για έντονη πίεση στον πρωκτό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διόγκωση των αιμορροϊδικών αγγείων και την εμφάνιση συμπτωμάτων. Αντίθετα, μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και υγρά βοηθά στην πρόληψη των κρίσεων και στην αποφυγή χειρουργικών επεμβάσεων. Η αποφυγή συγκεκριμένων τροφών αποτελεί βασικό βήμα στη συνολική στρατηγική διαχείρισης.

Αιμορροΐδες: Βασικές τροφές που απαγορεύονται

Αρκετές τροφές προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα των αιμορροΐδων μέσω διαφορετικών μηχανισμών. Οι πιο συνηθισμένες κατηγορίες είναι οι εξής:

Τροφές χαμηλές σε φυτικές ίνες

Οι φυτικές ίνες προσδίδουν όγκο στα κόπρανα και διευκολύνουν τη διέλευσή τους από το έντερο. Όταν λείπουν, το αποτέλεσμα είναι σκληρά κόπρανα και δυσκολία στην αφόδευση. Συχνά απαντώμενες τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες είναι:

• Λευκό ψωμί, λευκά ζυμαρικά και επεξεργασμένο ρύζι
• Σφολιάτες, μπισκότα, γλυκίσματα χωρίς δημητριακά ολικής άλεσης
• Τυποποιημένα σνακ, κράκερ και κρουτόν

Η μακροχρόνια κατανάλωση τέτοιων τροφών ενισχύει τη δυσκοιλιότητα και οδηγεί σε χρόνιες κρίσεις.

Πικάντικα και καυτερά φαγητά

Τα πικάντικα συστατικά δεν προκαλούν αιμορροΐδες, αλλά μπορούν να επιδεινώσουν σημαντικά τον ερεθισμό στην περιοχή του πρωκτού. Επιπλέον, αυξάνουν τη φλεβική κυκλοφορία στην περιοχή, προκαλώντας συμφόρηση και εντονότερα συμπτώματα.

Πρέπει να αποφεύγονται:

• Καυτερές σάλτσες, chili, ταμπάσκο
• Πικάντικα αλλαντικά
• Έτοιμα γεύματα με κάρυ, κύμινο ή σκόρδο σε μεγάλη ποσότητα

Τηγανητά, κορεσμένα λιπαρά και junk food

Τα τηγανητά φαγητά και τα προϊόντα fast food είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, τα οποία καθυστερούν την πέψη και επιβαρύνουν τη λειτουργία του εντέρου. Επιπλέον, προκαλούν κατακράτηση υγρών, αύξηση του σωματικού βάρους και επιδείνωση της φλεγμονής στο αγγειακό σύστημα.

Πρέπει να αποφεύγονται:

• Τηγανητές πατάτες, πανέ κοτομπουκιές, σνίτσελ
• Προτηγανισμένες πίτες, σφολιάτες και πίτσες
• Τρόφιμα τύπου delivery, κυρίως χωρίς συνοδευτικά λαχανικά

Όταν η διατροφή είναι πλούσια σε τέτοια προϊόντα, η λειτουργία του πεπτικού συστήματος επιβαρύνεται συνολικά, και οι αιμορροΐδες εμφανίζουν συχνότερα έξαρση.

Αλκοόλ και καφεΐνη: κρυφοί εχθροί

Το αλκοόλ και τα ροφήματα με καφεΐνη έχουν διουρητική δράση, δηλαδή αυξάνουν την απώλεια υγρών από το σώμα. Το αποτέλεσμα είναι αφυδάτωση, σκληρά κόπρανα και αυξημένη πίεση κατά την αφόδευση. Επιπλέον, το αλκοόλ προκαλεί αγγειοδιαστολή, γεγονός που ευνοεί τη φλεβική στάση και την επιδείνωση των αιμορροΐδων.

Αποφύγετε:

• Υπερκατανάλωση καφέ, ενεργειακών ποτών και σοκολάτας
• Κρασί, μπύρα, ποτά υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ
• Συνδυασμό αλκοόλ με αλμυρά σνακ ή πικάντικα γεύματα

Η επαρκής ενυδάτωση με νερό ή ήπια ροφήματα χωρίς καφεΐνη είναι βασικός σύμμαχος στην πρόληψη των κρίσεων.

Επεξεργασμένα τρόφιμα και αυξημένο νάτριο

Τα προϊόντα που περιέχουν υψηλά επίπεδα νατρίου (αλατιού) προκαλούν κατακράτηση υγρών, γεγονός που αυξάνει τη φλεβική πίεση στην περιπρωκτική περιοχή. Ταυτόχρονα, τα επεξεργασμένα τρόφιμα στερούνται ινών και δημιουργούν πεπτικά προβλήματα.

Αποφύγετε:

• Λουκάνικα, ζαμπόν, κονσέρβες, καπνιστά
• Σούπες σε σκόνη, έτοιμες σάλτσες, αρτύματα με γλουταμινικά
• Πίτσες, αλμυρά κράκερ και chips

Προτιμήστε φυσικά και φρέσκα τρόφιμα, όπου έχετε τον απόλυτο έλεγχο στην ποσότητα του αλατιού και των προσθέτων.

Αιμορροΐδες: Λάθη στις τροφές που απαγορεύονται

Πολλοί ασθενείς κάνουν συχνά μικρά λάθη που όμως έχουν σωρευτική επίδραση στη συμπτωματολογία:

• Καταναλώνουν μεγάλα γεύματα αργά το βράδυ, οδηγώντας σε βαρύ έντερο
• Αμελούν την καθημερινή κατανάλωση νερού, κάτω από 6–8 ποτήρια
• Τρώνε γρήγορα, χωρίς σωστό μάσημα της τροφής
• Αποφεύγουν το πρωινό, μειώνοντας τη γαστρεντερική κινητικότητα

Για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα κάθε διατροφικής αλλαγής, είναι χρήσιμο να ακολουθούνται μικρές και σταδιακές προσαρμογές, ώστε να μην δημιουργείται άγχος ή απότομη ανατροπή των συνηθειών.

Ιδιαίτερες ομάδες πληθυσμού που χρειάζονται προσαρμογές

Ορισμένες ομάδες χρειάζονται εξατομικευμένες διατροφικές οδηγίες, καθώς είναι πιο ευάλωτες στις επιπλοκές των αιμορροΐδων:

• Έγκυες γυναίκες, που παρουσιάζουν συχνότερα φλεβική συμφόρηση λόγω αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης
• Ηλικιωμένοι, με μειωμένη εντερική κινητικότητα και προδιάθεση για αφυδάτωση
• Μετεγχειρητικοί ασθενείς, που πρέπει να αποφύγουν κάθε πιθανό ερεθισμό του εντέρου και να διατηρήσουν μαλακά κόπρανα

Η καθοδήγηση από εξειδικευμένο ιατρό και διατροφολόγο κρίνεται ιδιαίτερα χρήσιμη σε αυτές τις περιπτώσεις.

Οι αιμορροΐδες είναι μια ενοχλητική αλλά διαχειρίσιμη πάθηση, εφόσον ο ασθενής συμμορφωθεί σε συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες. Η αποφυγή τροφών που προκαλούν δυσκοιλιότητα, φλεγμονή ή ερεθισμό αποτελεί βασικό άξονα στη θεραπεία. Οι τροφές που απαγορεύονται, αν και κοινές στην καθημερινή ζωή, είναι δυνατόν να αντικατασταθούν με εύγευστες και υγιεινές εναλλακτικές. Με τη σωστή ενημέρωση και μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής, είναι δυνατόν να μειωθούν οι κρίσεις και να βελτιωθεί αισθητά η καθημερινότητα του πάσχοντα.

Ο Γενικός Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση των παθήσεων του πρωκτού. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να πραγματοποιήσετε κάθε απαραίτητη εξέταση. Εάν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα για τις αιμορροΐδες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.