Στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, οι παθήσεις του πρωκτού και του ορθού είναι εξαιρετικά συχνό φαινόμενο. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η διατροφή πτωχή σε φυτικές ίνες και η ανεπαρκής πρόσληψη νερού καθιστούν την παθολογία της περιοχής του πρωκτού συχνό φαινόμενο για μεγάλη μερίδα ασθενών. Παράλληλα, η αύξηση των εργασιών που προϋποθέτουν πολύωρο κάθισμα εντείνει τις μορφολογικές δυσλειτουργίες του πρωκτού. Ο κλάδος ο οποίος ασχολείται με τα προβλήματα αυτά ονομάζεται πρωκτολογία, κι αποτελεί ειδικό τομέα της χειρουργικής.
Τι είναι η πρωκτολογία;
Η πρωκτολογία συνιστά αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής χειρουργικής, κι αποτελεί την επιστήμη κατά την οποία εξετάζονται οι διάφορες μορφολογικές και μη παθήσεις του πρωκτού. Εφαρμόζεται από χειρουργό–πρωκτολόγο, ο οποίος έχει εξειδικευτεί επί εξαετία στη χειρουργική και στη συνέχεια έχει εξειδικευτεί στην αντιμετώπιση των παθολογιών στην περιοχή του πρωκτού. Ο ιατρός εξετάζει πολυάριθμες παθήσεις που επηρεάζουν την καθημερινότητα του ασθενούς, πραγματοποιεί διαγνωστικές εξετάσεις και χειρουργικές επεμβάσεις, όποτε αυτές είναι απαραίτητες για την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος.
Σε γενικές γραμμές, η πρωκτολογία είναι ένας τομέας ο οποίος ασχολείται με μια ιδιαίτερη περιοχή του σώματος, για την οποία οι περισσότεροι ασθενείς αισθάνονται άβολα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παραμέληση των προβλημάτων της περιοχής αυτής, κι η εξέλιξη των παθήσεων σε βαθμό τέτοιο που συχνά να είναι αναγκαία κάποια χειρουργική επέμβαση.
Ποιες παθήσεις εξετάζει;
Οι παθήσεις του πρωκτού συνιστούν μια ξεχωριστή κατηγορία της χειρουργικής. Λόγω της ευαίσθητης μορφολογίας του σημείου του πρωκτού, καθώς και του μεγάλου πλήθους νευρικών απολήξεων, οι παθολογίες του πρωκτού συχνά εκδηλώνονται με έντονο πόνο κι ενόχληση. Οι βασικές παθήσεις τις οποίες εξετάζει ο τομέας της πρωκτολογίας είναι οι παρακάτω:
- Κύστη κόκκυγος: Αποτελεί χρόνια φλεγμονή του δέρματος του κόκκυγα, κατά την οποία τρίχες κι άλλα δερματικά ράκη εισέρχονται στο υποδόριο στρώμα του δέρματος. Ο οργανισμός τα αναγνωρίζει ως ξένα σώματα, και δημιουργεί γύρω τους ένα κυστικό περίβλημα.
- Κονδυλώματα πρωκτού: Τα κονδυλώματα πρωκτού αποτελούν μικρά ογκίδια, τα οποία εντοπίζονται στην περιπρωκτική ή ενδοπρωκτική περιοχή. Αποτελούν εκδηλώσεις της μόλυνσης με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
- Αιμορροΐδες: Η αιμορροϊδοπάθεια, όπως είναι η σωστή ονομασία της, αποτελεί ίσως την πιο κοινή πάθηση της πρωκτικής περιοχής. Αφορά σε διόγκωση και φλεγμονή των αιμορροΐδων, των φυσιολογικών αγγειακών μορφολογιών του πρωκτού.
- Ραγάδα δακτυλίου: Πρόκειται για ένα μικρό σκίσιμο στο εσωτερικό μέρος του πρωκτικού σωλήνα, η οποία προκαλεί οξύ πόνο και μικρή απώλεια αίματος κυρίως στο χαρτί κατά τη διάρκεια του σκουπίσματος της περιοχής.
- Πρωκτίτιδα: Ως πρωκτίτιδα ορίζεται η φλεγμονή του τελικού τμήματος του παχέος εντέρου, το οποίο περιλαμβάνει το ορθό και τον πρωκτό.
- Περιεδρικό συρίγγιο: Αποτελεί παθολογική, μη φυσιολογική επικοινωνία μεταξύ της περιπρωκτικής περιοχής και του πρωκτικού σωλήνα. Το περιεδρικό συρίγγιο συνιστά τη χρονίζουσα φάση του περιεδρικού αποστήματος.
- Περιεδρικό απόστημα: Προκαλείται εξαιτίας οξείας μικροβιακής λοίμωξης, κι αποτελεί μολυσμένη κοιλότητα στην περιοχή του πρωκτού.
- Καρκίνος πρωκτού: Πρόκειται για μια μορφή κακοήθειας, η οποία επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό τις γυναίκες ασθενείς. Οφείλεται στην έξαρση μολύνσεων με τον ιό.
- Ακράτεια κοπράνων: Πρόκειται για την αδυναμία του ασθενούς να συγκρατήσει ή να αντιληφθεί την απώλεια αερίων, υγρών ή στερεών κοπράνων από τον πρωκτό.
Πρωκτολογία: Ποια συμπτώματα εμφανίζουν οι παθήσεις του πρωκτού;
Τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι πρωκτικές παθολογίες είναι πολυάριθμα, και τις περισσότερες φορές είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά. Μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινότητα, την εργασία, τις κοινωνικές εξόδους και γενικότερα κάθε πτυχή της ζωής του ασθενούς. Επιγραμματικά, οι ενδείξεις δυσλειτουργίας του πρωκτού περιλαμβάνουν τα εξής σημεία και συμπτώματα:
- Κνησμός
- Αίμα στα κόπρανα
- Αίσθημα βάρους κι ατελούς κένωσης
- Χρόνια δυσκοιλιότητα
- Διάρροια
- Έκκριση υγρού
- Διαφορές στο χρώμα, τη σύσταση, το χρώμα και την οσμή των κοπράνων
- Πόνος στον πρωκτό
- Εμφανείς ή ψηλαφητές διογκώσεις
Ποιες εξετάσεις πραγματοποιεί ένας ιατρός εξειδικευμένος στην πρωκτολογία;
Για τη διάγνωση των πρωκτικών δυσλειτουργιών, ο ειδικός πρωκτολογίας μπορεί να πραγματοποιήσει διάφορες εξετάσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται τόσο ψηφιακοί, όσο κι αναλογικοί έλεγχοι. Κάθε διαγνωστική διαδικασία ξεκινά με επισκόπηση της πρωκτικής και περιπρωκτικής περιοχής, καθώς και δακτυλική εξέταση του ορθού και του πρωκτού. Έπειτα από αυτό, κι αφού ο ιατρός ορίσει το συγκεκριμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ασθενής, υπάρχει μια ποικιλία διαγνωστικών ελέγχων που μπορούν να πραγματοποιηθούν. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- Αναλογική ή ψηφιακή πρωκτοσκόπηση
- Κυτταρολογική εξέταση (Τεστ Παπ) πρωκτού
- Σιγμοειδοσκόπηση
- Ορθοσκόπηση
- Πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας
Ο Γενικός Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση των παθήσεων του πρωκτού. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να πραγματοποιήσετε κάθε απαραίτητη εξέταση. Για κάθε ανάγκη σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ενός πρωκτολόγου κι ενός γαστροεντερολόγου;
Και οι δύο αυτές ειδικότητες πραγματεύονται παθήσεις του γαστρεντερικού σωλήνα, ο οποίος ξεκινά από τη στοματική κοιλότητα και καταλήγει στον πρωκτό. Ειδοποιός διαφορά των δύο ειδικοτήτων είναι το σημείο εξειδίκευσης, καθώς και η χειρουργική ιδιότητα του πρωκτολόγου, έναντι του γαστρεντερολόγου.
Πότε πρέπει να επισκεφθώ έναν πρωκτολόγο;
Ένας ασθενής οφείλει να επισκεφθεί έναν πρωκτολόγο όταν υπάρχουν συμπτώματα και σημεία που αφορούν τη λειτουργικότητα και τη μορφολογία του πρωκτού, όπως ο πόνος, η έκκριση υγρού, το αίμα στα κόπρανα, αλλαγές στη σύσταση των κοπράνων και στις λειτουργίες του εντέρου, κνησμός κ.ά.
Μπορώ να επισκεφθώ πρωκτολόγο για αιμορροΐδες;
Σαφώς, μια από τις εξειδικεύσεις ενός πρωκτολόγου είναι η θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας (συντηρητική ή χειρουργική). Πρόκειται για μια από τις πιο συχνές παθήσεις της πρωκτολογίας, για την οποία αναζητά θεραπεία ένα μεγάλο μέρος του γενικού πληθυσμού.
Ποια είναι η προετοιμασία πριν από μια πρωκτολογική εξέταση;
Η καθαριότητα της πρωκτικής περιοχής είναι ιδιαίτερα σημαντική για την καλή κι ορθή έκβαση της εξέτασης. Ο ασθενής δεν χρειάζεται να προμηθευτεί κλύσμα από το φαρμακείο, καθώς για την εξέταση δεν είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθεί κάποια προετοιμασία του εντέρου.