Τι είναι η ειλεοστομία;
Ως ειλεοστομία ορίζεται η χειρουργική επέμβαση, κατά την οποία ο χειρουργός δημιουργεί μια τεχνητή έξοδο πεπτικών αποβλήτων στο ύψος του λεπτού εντέρου. Λαμβάνει το όνομά της από το τμήμα του λεπτού εντέρου το οποίο χρησιμοποιείται συνήθως για την πραγματοποίηση της επέμβασης, τον ειλεό. Η ειλεοστομία θεωρείται απαραίτητη όταν πλέον το παχύ έντερο και ο πρωκτός δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον οργανισμό για την αποθήκευση και την προώθηση των κοπράνων έξω από το σώμα. Η ειλεοστομία μπορεί να παραμείνει προσωρινά ή μόνιμα στο σώμα. Αναλυτικότερα:
- Η προσωρινή ειλεοστομία, ή αλλιώς ειλεοστομία αγγύλης, χρησιμοποιείται από τους ιατρούς όταν ένα τμήμα του παχέος εντέρου, στο οποίο πραγματοποιήθηκε μια επέμβαση, χρειάζεται χρόνο για να επουλωθεί.
- Η μόνιμη ειλεοστομία επιλέγεται σε περιπτώσεις πλήρους αφαίρεσης του παχέος εντέρου, όταν η αναστόμωση με τον πρωκτό δεν είναι εφικτή.
Ποιες επεμβάσεις απαιτούν τη χρήση της;
Υπάρχουν πολυάριθμες παθήσεις του παχέος εντέρου, οι οποίες μπορούν να καταστήσουν την τοποθέτηση οποιουδήποτε τύπου ειλεοστομίας απαραίτητη. Ανάλογα με την περίσταση, αυτή μπορεί να είναι μόνιμη ή προσωρινή. Συγκεκριμένα, επεμβάσεις οι οποίες ενδέχεται να καταστήσουν την τοποθέτηση μόνιμης ειλεοστομίας περιλαμβάνουν τις κάτωθι:
- Σοβαρά περιστατικά νόσου του Crohn
- Δυσλειτουργία της κινητικότητας του παχέος εντέρου
- Σοβαρή απόφραξη, καταστροφή ή ρήξη παχέος εντέρου από διάφορες αιτίες
Προσωρινή ειλεοστομία μπορεί να κριθεί απαραίτητη στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Καρκίνος παχέος εντέρου
- Χειρουργική επέμβαση εκκολπωματίτιδας
- Χειρουργική επέμβαση ελκώδους κολίτιδας
- Νόσος του Crohn
- Οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση
Πού τοποθετείται η ειλεοστομία;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η επέμβαση της ειλεοστομίας πραγματοποιείται στη δεξιά πλευρά της κοιλιακής χώρας. Εάν ο ασθενής έχει πραγματοποιήσει προηγούμενη χειρουργική επέμβαση, η οποία έχει αφήσει ουλές σε εκείνο το σημείο, ο χειρουργός θα πραγματοποιήσει την επέμβαση στην αριστερή πλευρά. Το άνοιγμα, ωστόσο, της ειλεοστομίας δεν διαθέτει κάποιο σφιγκτήρα μυ, όπως η φυσιολογική μέθοδος εξόδου των κοπράνων, δηλαδή ο πρωκτός. Έτσι, απαραίτητη είναι η τοποθέτηση ενός ειδικού σάκου, του σάκου ειλεοστομίας, ο οποίος προορίζεται για τη συλλογή των κοπράνων κατά την κένωση. Ο σάκος αυτός παραμένει συνδεδεμένος συνεχώς με την ειλεοστομία, και διαθέτει ειδικό κλείστρο το οποίο δεν επιτρέπει τις διαρροές.
Διαδικασία επέμβασης
Πριν την τοποθέτηση της ειλεοστομίας, ο ασθενής υποβάλλεται σε επέμβαση για την αφαίρεση τμήματος εντέρου. Αυτό μπορεί να προέρχεται από το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο ή το ορθό. Η προσωρινή ειλεοστομία χρησιμοποιείται όταν ο ιατρός αφαιρεί τμήμα του εντέρου (μερική κολεκτομή), ενώ η μόνιμη ειλεοστομία όταν αφαιρείται ολόκληρο το έντερο (ολική κολεκτομή). Ανεξάρτητα από το είδος της ειλεοστομίας, η επέμβαση τοποθέτησής της είναι η ίδια. Υπό γενική αναισθησία, ο ιατρός θα πραγματοποιήσει μία τομή λίγων εκατοστών στην κοιλιακή περιοχή. Χρησιμοποιώντας ειδικά εργαλεία, ο ιατρός εισέρχεται στην κοιλιακή κοιλότητα και τραβά το λεπτό έντερο έξω από το ειδικό άνοιγμα της ειλεοστομίας. Χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες τεχνικές, ο χειρουργός θα ράψει το λεπτό έντερο στο άνοιγμα της ειλεοστομίας, και θα τοποθετήσει τον ειδικό σάκο στομίας στην οπή.
Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, ο ασθενής παραμένει για μερικές ημέρες στο νοσοκομείο, για παρακολούθηση. Στο διάστημα αυτό, οι επαγγελματίες υγείας θα τον ενημερώσουν για τη νέα του ειλεοστομία, και πώς μπορεί να αλλάζει τον σάκο όποτε χρειάζεται.
Ειλεοστομία & Καθημερινότητα
Δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος περιορισμός για τα άτομα με ειλεοστομία, ο οποίος να επιβάλει κάποια αλλαγή στην καθημερινή τους ζωή. Ο ασθενής μπορεί να πραγματοποιεί κάθε εργασία, ασχολία, άθλημα ή χόμπι.
Ο Γενικός Χειρουργός – Πρωκτολόγος – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση των παθήσεων του εντέρου και του πρωκτού. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να πραγματοποιήσετε κάθε απαραίτητη εξέταση. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με την ειλεοστομία, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.
Μπορώ να ελέγξω τις κινήσεις του εντέρου εάν έχω ειλεοστομία;
Φυσιολογικά, τα κόπρανα αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσω του πρωκτού, δηλαδή του τελικού σημείου του παχέος εντέρου. Ο πρωκτός διαθέτει έναν μηχανισμό, ο οποίος επιτρέπει τον έλεγχο της αποβολής των κοπράνων. Αυτός είναι ο σφιγκτήρας μυς. Ως τεχνητή δημιουργία, η ειλεοστομία δε διαθέτει σφιγκτήρα μυ, και ως εκ τούτου δεν προσφέρει τη δυνατότητα ελέγχου των κενώσεων.
Πώς επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής η ειλεοστομία;
Το προσδόκιμο ζωής ενός ασθενούς δεν επηρεάζεται σε καμία περίπτωση από την ειλεοστομία. Αντιθέτως, η ειλεοστομία μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα πόνου και ενόχλησης του ασθενούς, βελτιώνοντας το βιοτικό του επίπεδο.
Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζει ο σάκος της ειλεοστομίας;
Σε γενικές γραμμές, ο σάκος της ειλεοστομίας πρέπει να αλλάζει όταν γεμίζει κατά περίπου το ένα τρίτο, με σκοπό να αποφευχθεί η περίπτωση να βαρύνει. Γι’ αυτό, συστήνεται η αλλαγή του 5 με 6 φορές σε μια περίοδο 24ώρου.
Πώς επηρεάζει η ειλεοστομία τον ύπνο;
Ο ασθενής με ειλεοστομία οφείλει να αδειάζει τον ειδικό σάκο αμέσως πριν την κατάκλιση. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, συστήνεται η κατάκλιση στο πλάι ή ανάσκελα, προκειμένου να μειωθούν οι περιπτώσεις πρόκλησης κάποιας διαρροής.