Πόνος στο Περίνεο: Πώς Αντιμετωπίζεται;

Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες έχουν πυελικό έδαφος. Το πυελικό έδαφος αποτελείται κυρίως από μύες που καλύπτουν εσωτερικά το κάτω τμήμα της λεκάνης. Κύριος ρόλος των μυών του πυελικού εδάφους είναι η υποστήριξη των οργάνων που εντοπίζονται στην πυελική χώρα όπως η κύστη, η ουρήθρα, η μήτρα, ο προστάτης και το έντερο. Ακόμα το πυελικό έδαφος συμβάλλει στη σεξουαλική υγεία και στη σταθερότητα της οσφυϊκής περιοχής. Τέλος ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η συμβολή των μυών του πυελικού εδάφους μέσω του σφιγκτηριακού μηχανισμού τόσο στην εγκράτεια των ούρων όσο και των κοπράνων.

Δυσλειτουργία πυελικού εδάφους

Όταν εντοπίζεται κάποια δυσλειτουργία στην περιοχή του πυελικού εδάφους, οι μύες μπορούν να είναι υπερβολικά χαλαροί, υπερβολικά σφικτοί ή να μην συνεργάζονται μεταξύ τους όπως θα έπρεπε. Εάν οι μύες δεν μπορούν να χαλαρώσουν και είναι διαρκώς σε σύσπαση μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα όπως:

• Πόνος στο περίνεο
• Δυσκοιλιότητα
• Συχνή ούρηση
• Πρόβλημα με τον έλεγχο του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης ή και των δύο.
• Πόνος στην περιοχή του αιδοίου στις γυναίκες κατά την σεξουαλική επαφή
• Στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία στην περιοχή της πυέλου και κατά συνέπεια να πυροδοτήσουν πόνο στην περιοχή του περινέου περιλαμβάνουν:

• Χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή της πυέλου
• Προχωρημένη ηλικία
• Εγκυμοσύνη
• Αυξημένο σωματικό βάρος
• Υπερβολική χρήση των πυελικών μυών
• Σοβαροί τραυματισμοί στην περιοχή της πυέλου

Πόνος στο περίνεο

Ο πόνος στην περιοχή του περινέου είναι μια ιδιαίτερα ενοχλητική κατάσταση που μαστίζει όλο και περισσότερο τον σύγχρονο άνθρωπο. Οι λόγοι πολλοί. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, καθιστική εργασία, αλλά και το αυξημένο στρες είναι μερικοί από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση πόνου στην περιοχή του περινέου. Εμφανίζεται και στα δύο φύλα, ωστόσο πρόκειται για μια κατάσταση που επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες. Ο πυελικός πόνος ονομάζεται χρόνιος όταν διαρκεί περισσότερο από έξι μήνες.

Δεν είναι λίγα τα στοιχεία που αναφέρουν πως η κύρια αιτία εμφάνισης πόνου στην περιοχή του περινέου είναι μια πιθανή δυσλειτουργία στους μύες του πυελικού εδάφους. Με την βοήθεια του εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών στην περιοχή του πυελικού εδάφους στην πλειοψηφία των περιπτώσεων (95%) τα συμπτώματα εξαφανίζονται ή μειώνονται στο ελάχιστο. Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους είναι ένα εξειδικευμένο είδος φυσικοθεραπείας που αποσκοπεί στην ανακούφιση από τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας του πυελικού εδάφους.

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή της πυέλου;

Τα κυριότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνος στην περιοχή του περινέου, στον κόκκυγα, στον πρωκτό ή στα γεννητικά όργανα
• Αίσθημα πίεσης ιδιαίτερα στην καθιστική θέση, αιμωδίες ή αίσθηση καψίματος στην περιοχή της λεκάνης, του περινέου, της ουρήθρας και του ορθού
• Προβλήματα στο έντερο: πρωκτικός πόνος, αίσθημα ατελούς κένωσης, χρόνιος υπεραερισμός και πόνος κατά την διέλευση αερίων
• Προβλήματα της ουροδόχου κύστης: πόνος στη κύστη, συχνουρία, επιτακτικότητα ούρησης, αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης ή μειωμένη ροή των ούρων
• Πόνος κατά την σεξουαλική επαφή ή μετά από αυτήν
• Άγχος, κατάθλιψη και υψηλά επίπεδα στρες

Η ενόχληση μπορεί να ενταθεί μετά από παρατεταμένη ορθοστασία και καθιστική θέση ενώ συνήθως μπορεί να ανακουφιστεί στην ύπτια θέση. Ο πόνος συνήθως είναι ήπιος, ωστόσο κάποιες φορές είναι ενοχλητικός και σπάνια είναι τόσο έντονος ώστε να υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής του ατόμου σε πολλούς τομείς, οδηγώντας μάλιστα πολλές φορές σε κοινωνική απομόνωση.

Ποια είναι η επιδημιολογία του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή του περινέου;

Επιδημιολογικά ο πόνος που εντοπίζεται στην περιοχή του περινέου έχει μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες παρά στους άνδρες και εμφανίζεται κυρίως σε άτομα ηλικίας μεταξύ 36 και 50 ετών αλλά πολύ συχνά και σε άτομα μικρότερης ηλικίας. Η αιτιολογία του χρόνιου πυελικού πόνου συχνά δεν είναι κατανοητή. Υπολογίζεται ότι εμφανίζεται περίπου σε ποσοστό 25% σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.

Φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους

Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους αποτελείται από τέσσερις πυλώνες. Κάθε πυλώνας μπορεί να εφαρμόζεται ανεξάρτητα είτε σε συνδυασμό με στόχο το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Πιο αναλυτικά, οι πυλώνες της φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους αποτελούνται από την τεχνική της βιοανάδρασης, της ηλεκτρικής διέγερσης, τις ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους αλλά και από μια καινοτόμα τεχνική της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης.

Ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους

Οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους, οι γνωστές σε όλους μας ασκήσεις Kegel, σύμφωνα με πολλές έρευνες έχουν υποδειχθεί ως ευεργετικές για τη θεραπεία του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή του περινέου. Ωστόσο, σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους φέρεται να είναι πιο αποτελεσματικές όταν πραγματοποιούνται σε συνδυασμό με άλλες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως αυτής της βιοανάδρασης.

Τεχνική της βιοανάδρασης

Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η συμβολή της τεχνικής της βιοανάδρασης στην αποκατάσταση του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή του περινέου. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μία φυσικοθεραπευτική τεχνική ιδιαίτερα αποτελεσματική κατά την οποία παρακολουθούνται τα βιολογικά σήματα, τα οποία και ενισχύονται ηλεκτρικά, προκειμένου να παρασχεθεί ανατροφοδότηση στον ασθενή (οπτική και ακουστική). Βασικός της στόχος είναι ο εκούσιος έλεγχος φυσιολογικών διεργασιών οι οποίες κανονικά βρίσκονται υπό ακούσιο έλεγχο. Οι ασθενείς έτσι ενθαρρύνονται λαμβάνοντας συνεχώς ανατροφοδότηση από την πορεία της θεραπείας τους. Η μέθοδος της βιοανάδρασης χρησιμοποιείται με μεγάλη επιτυχία είτε μόνη της είτε με τις ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους. Ακόμη μπορεί να εφαρμοστεί σε συνδυαστικά με την χρήση ηλεκτρικής διέγερσης στην μείωση των συμπτωμάτων του χρόνιου πυελικού πόνου.

Τεχνική της ηλεκτρικής διέγερσης

Πρόκειται για μια φυσικοθεραπευτική τεχνική η οποία με τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος έχει ως στόχο την ενδυνάμωση, την αποκατάσταση, την αύξηση της αντοχής των συγκεκριμένων μυών καθώς και την μείωση του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή του πυελικού εδάφους. Πολλές φορές μάλιστα με σκοπό την βέλτιστη αποκατάσταση και μείωση του πόνου χρησιμοποιείται συνδυαστικά με την μέθοδο της βιοανάδρασης.

Τεχνική της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης

Η μέθοδος της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης του πυελικού εδάφους, αποτελεί μία καινοτόμα φυσικοθεραπευτική τεχνική στην αποκατάσταση των δυσλειτουργιών της περιοχής της πυέλου. Πρόκειται για μια μέθοδο ανώδυνη, ασφαλή και ιδιαίτερα αποτελεσματική ειδικά στην περίπτωση του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή της πυέλου. Ανάμεσα στα πολλά πλεονεκτήματα της νέας μεθόδου της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης του πυελικού εδάφους συγκαταλέγεται πως η εφαρμογή της πραγματοποιείται χωρίς ο ασθενής να χρειάζεται να αφαιρέσει τα ρούχα του.

Στην Κλινική Laser Surgery λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους με μεγάλη εμπειρία στην αποκατάσταση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους στο οποίο εφαρμόζει τους 4 πυλώνες φυσικοθεραπείας της αποκατάστασης πυελικού εδάφους όπως η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.

Συγγραφή κειμένου:
Αντώνιος Αδρασκέλας
Φυσικοθεραπευτής