Ελιές δέρματος: Τι πρέπει να προσέξω το καλοκαίρι

Οι ελιές δέρματος, επιστημονικά οριζόμενες και ως «σπίλοι», αποτελούν την συνηθέστερη καλοήθη βλάβη του ανθρώπινου σώματος. Κάθε άνθρωπος διαθέτει, ή μπορεί να εμφανίσει, τουλάχιστον έναν σπίλο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Οι ελιές μπορεί να είναι λείες, υπερυψωμένες, να διαθέτουν ανώμαλη επιφάνεια ή να έχουν τρίχες. Πρόκειται για μελαγχρωματικές βλάβες, το οποίο σημαίνει ότι οι σπίλοι έχουν διαφορετικό, πιο σκούρο χρώμα από το υπόλοιπο δέρμα.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι σπίλων του δέρματος, οι οποίοι είναι καλοήθεις και δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας.

Χαρακτηριστικά καλοήθους ελιάς

Οι κοινές, καλοήθεις ελιές, ή σπίλοι, είναι συνήθως στρογγυλές ή οβάλ στο σχήμα. Η όψη τους είναι ομοιόμορφη, και το χρώμα τους είναι καφέ, με μία ή δύο παραλλαγές στην απόχρωση. Είναι μικρές, καθώς το μέγεθός τους συνήθως δεν ξεπερνά το μισό εκατοστό. Παρότι καλοήθεις, οι κοινοί σπίλοι εντοπίζονται συχνότερα σε οποιοδήποτε σημείο έντονης έκθεσης στον ήλιο, όπως τα χέρια, τα πόδια, το πρόσωπο και ο κορμός. Οι καλοήθεις σπίλοι μένουν σχετικά σταθεροί ανά τα χρόνια, και δεν παρουσιάζουν έντονες αλλαγές στο χρώμα ή την υφή τους. Εάν ο ασθενής παρατηρήσει ότι το μέγεθός τους μεγαλώνει, είναι θεμιτό να επικοινωνήσει με τον ιατρό του για εξέταση.

Ελιές δέρματος και Κίνδυνοι

Τα συμπτώματα τα οποία ενδέχεται να υποδηλώνουν έναν ύποπτο σπίλο είναι πολυάριθμα. Για την ευκολία του ασθενούς, και τον έγκαιρο εντοπισμό των αλλαγών από οποιονδήποτε, χρησιμοποιείται ο κανόνας ABCDE:

• Α – Asymmetry (Ασυμμετρία): Σε περίπτωση όπου ο σπίλος παρουσιάζει ασύμμετρα μέρη (η μία πλευρά είναι άνιση ή διαφορετική σε σύγκριση με την άλλη), ο ασθενής οφείλει να συμβουλευτεί τον ιατρό του.
• Β – Border (Όρια): Ένας σπίλος με ομαλά όρια είναι συνήθως καλοήθης. Εάν τα όριά του είναι ακανόνιστα, πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω για το ενδεχόμενο κακοήθειας.
• C – Color (Χρώμα): Περιπτώσεις σπίλων που παρουσιάζουν πολυχρωμία, αλλαγή χρώματος ή μη σταθερό χρώμα πρέπει να διερευνώνται για την πιθανότητα κακοήθειας.
• D – Diameter (Διάμετρος): Γενικότερα, σπίλοι με μικρή διάμετρο είναι συνήθως καλοήθεις. Ελιές του δέρματος, οι οποίες παρουσιάζουν διάμετρο μεγαλύτερη των 6 χιλιοστών πρέπει να εξετάζονται.
• E – Evolution (Εξέλιξη): Οι καλοήθεις ελιές δέρματος μένουν σταθερές σε χρώμα και μέγεθος με την πάροδο του χρόνου. Εάν ο ασθενής παρατηρήσει αλλαγές, οφείλει να ενημερώσει τον ιατρό του άμεσα.

Γιατί πρέπει να προσέχουμε τις ελιές δέρματος το καλοκαίρι;

Ο ήλιος είναι ο χειρότερος εχθρός του ανθρώπινου δέρματος. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλοιώσεις στις ήδη υπάρχουσες δερματικές ελιές, δημιουργώντας κίνδυνο και κακοήθεια. Συγκεκριμένα, η πολύωρη έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακό μπορεί να αυξήσει σε κάποιους ανθρώπους τις πιθανότητες για μελάνωμα, έναν εξαιρετικά κακοήθη κι επιθετικό όγκο του δέρματος.

Το μελάνωμα αναπτύσσεται συνήθως σε ήδη υπάρχοντες σπίλους. Προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα του δέρματος, από τα οποία λαμβάνουν το χαρακτηριστικό σκούρο χρώμα τους. Τα μελανώματα μπορούν να υποτροπιάσουν και να πραγματοποιήσουν μεταστάσεις μετά από άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για έναν διηθητικό επιθετικό όγκο, ο οποίος μπορεί να θεραπευτεί πλήρως εάν εντοπιστεί έγκαιρα.

Μέτρα πρόληψης του μελανώματος και επίσκεψη στον ιατρό

Κύριος τρόπος προστασίας του δέρματος από τις πιθανές κακοήθειες είναι η αποτελεσματική προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Η χρήση αντηλιακού και καπέλου, όχι μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά όλον τον χρόνο, είναι η νούμερο 1 μέθοδος προστασίας. Το αντηλιακό που χρησιμοποιεί ο ασθενής πρέπει να διαθέτει υψηλό δείκτη προστασίας (πάνω από 30) και να επανατοποθετείται ανά 2 ώρες. Παράλληλα, θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση στον ήλιο τις μεσημεριανές ώρες, καθώς τότε η ακτινοβολία είναι ισχυρότερη.

Σημαντική στην προστασία του δέρματος από μελανώματα είναι και η εξέταση των σπίλων κι ελιών ανά τακτά χρονικά διαστήματα από κάποιον ειδικό δερματολόγο. Άνθρωποι που κινδυνεύουν περισσότερο από την ηλιακή ακτινοβολία, δηλαδή όσοι έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες, οικογενειακό ιστορικό μελανώματος και διαμένουν σε ηλιόλουστες περιοχές οφείλουν να αυτοεξετάζουν τις ελιές του δέρματός τους ανά 6 με 8 εβδομάδες. Παράλληλα, άτομα τα οποία παρουσιάζουν αυξημένο αριθμό σπίλων του δέρματος οφείλουν να επισκέπτονται τον ιατρό τους για χαρτογράφηση και δερματοσκόπηση, δύο εξετάσεις-κλειδιά για την έγκαιρη ανεύρεση του καρκίνου του δέρματος.

Ο Γενικός Χειρουργός – Στρατιωτικός Ιατρός Δρ. Ιωάννης Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στη χειρουργική αφαίρεση σπίλων του δέρματος. Διευθύνει την Κλινική Laser Surgery, στην οποία μπορείτε να πραγματοποιήσετε κάθε απαραίτητη εξέταση. Εάν εμφανίσετε ύποπτες ελιές δέρματος και σας έχει υποδείξει ο δερματολόγος σας ότι πρέπει να αφαιρεθούν, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για να πραγματοποιηθεί η αφαίρεση.