Ιδρωταδενίτιδα

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς

Χειρουργός – Στρατιωτικός Ιατρός

Η ιδρωταδενίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του δέρματος. Ονομάζεται και διαπυητική ιδρωταδενίτιδα, ανάστροφη ακμή ή νόσος του Verneuil. Πρόκειται για μία νόσο που προκαλεί το σχηματισμό μικρών και συχνά επώδυνων όζων κάτω από το δέρμα. Οι όζοι αυτοί συχνά αναπτύσσονται σε περιοχές που τρίβονται σε καθημερινή βάση. Μπορεί όμως να εμφανιστούν βλάβες και σε άλλα σημεία του σώματος.

Οι όζοι αυτοί μπορεί να υποχωρήσουν ή να εξελιχθούν σε αποστήματα. Κάποια από τα αποστήματα μπορεί να διαρραγούν με αποτέλεσμα να υπάρχει εκροή υγρού ή πύου από οπές του δέρματος. Επίσης σε ασθενείς με σοβαρού βαθμού ιδρωταδενίτιδα μπορεί να αναπτυχθούν συρίγγια, δηλαδή κανάλια επικοινωνίας μεταξύ δύο ή περισσότερων αποστημάτων κάτω από το δέρμα. Τέλος σε χρόνιες μορφές ιδρωταδενίτιδας είναι πολύ συχνή η εμφάνιση ουλών, οι οποίες προκαλούν μόνιμη δυσμορφία στο δέρμα.

Η ιδρωταδενίτιδα επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, καθώς εμφανίζεται στο 1-4% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες σε καθημερινές δραστηριότητες όπως το περπάτημα, το κάθισμα, οι κινήσεις των χεριών και η άσκηση. Η παρατεταμένη καθιστική θέση μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση του δέρματος των πασχόντων.

Η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα συνήθως ξεκινάει σε νεαρούς ενήλικες, συχνά μετά την εφηβεία και πριν από την ηλικία των 40 ετών. Μπορεί να ταλαιπωρεί τους ασθενείς για πολλά χρόνια και σε ένα μεγάλο ποσοστό επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι γυναίκες εμφανίζουν τη συγκεκριμένη πάθηση 3 φορές πιο συχνά σε σχέση με τους άντρες. Επίσης άτομα της μαύρης φυλής έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν ιδρωταδενίτιδα.

Γιατί να επιλέξω τον Δρ. Ιωάννη Δοντά για τη θεραπεία της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας;

Ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς είναι ένας έμπειρος και εξειδικευμένος χειρουργός, με μακροχρόνια ενασχόληση στη διάγνωση και τη θεραπεία της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας (hidradenitis suppurativa) – μιας χρόνιας, δύσκολης και συχνά υποτροπιάζουσας φλεγμονώδους πάθησης των ιδρωτοποιών αδένων. Η σε βάθος γνώση της νόσου, σε συνδυασμό με τη συνεχή του εκπαίδευση σε μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα χειρουργικής, καθιστούν τον Δρ. Δοντά έναν από τους πιο έμπειρους χειρουργούς στην Ελλάδα στη σύγχρονη αντιμετώπισή της.

Έχοντας αντιμετωπίσει πολύ μεγάλο αριθμό περιστατικών ιδρωταδενίτιδας τόσο σε πρώιμα όσο και σε προχωρημένα στάδια, ο Δρ. Δοντάς εφαρμόζει ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές με Laser, που υπερτερούν σημαντικά έναντι των παλαιών, κλασικών χειρουργικών μεθόδων. Η Laser χειρουργική επιτρέπει ακριβή εκτομή των προσβεβλημένων περιοχών, χωρίς εκτεταμένες τομές, με ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, γρήγορη επούλωση, μειωμένο κίνδυνο υποτροπής και εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα.

Η προσέγγισή του βασίζεται στην εξατομικευμένη αξιολόγηση κάθε ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη τη βαρύτητα, τη συχνότητα των υποτροπών και τη θέση των βλαβών. Σε συνεργασία με δερματολόγους και άλλους ειδικούς, ο Δρ. Δοντάς και η ομάδα του διαμορφώνει ένα ολοκληρωμένο πλάνο θεραπείας που περιλαμβάνει τόσο τη χειρουργική αποκατάσταση όσο και την πρόληψη των μελλοντικών εξάρσεων.

Ο Δρ. Δοντάς διαθέτει πολυετή εμπειρία στη χρήση προηγμένων Laser τεχνολογιών για την ιδρωταδενίτιδα, οι οποίες εφαρμόζονται με απόλυτη ακρίβεια και ασφάλεια, μειώνοντας δραστικά τον χρόνο ανάρρωσης και επιτρέποντας στους ασθενείς να επιστρέψουν άμεσα στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Παράλληλα, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σωστή ενημέρωση των ασθενών και στην ανοιχτή επικοινωνία, εξηγώντας αναλυτικά τα στάδια της θεραπείας και τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Με περισσότερες από 1100 θετικές αξιολογήσεις σε πλατφόρμες όπως το Google, το Facebook και το Doctor Anytime, ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των ασθενών του χάρη στην αποτελεσματικότητα, την επιστημονική του συνέπεια και τη συνεχή προσήλωσή του στην καινοτομία.

Αν πάσχετε από διαπυητική ιδρωταδενίτιδα και αναζητάτε μια σύγχρονη και ανώδυνη λύση, ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς είναι ο κατάλληλος ιατρός για να σας καθοδηγήσει με ασφάλεια προς την αποκατάσταση της υγείας σας, με τις πιο εξελιγμένες Laser τεχνικές που διαθέτει η σύγχρονη ιατρική.

Αίτια

Ο μηχανισμός πρόκλησης της ιδρωταδενίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητός και γενικά υπάρχει ασυμφωνία απόψεων μεταξύ των ειδικών. Παρόλα αυτά οι επικρατέστερες θεωρίες υποστηρίζουν ότι η πάθηση οφείλεται σε απόφραξη των τριχοθυλακίων και σε φλεγμονή των αποκρινών ιδρωτοποιών αδένων. Η νόσος ξεκινάει όπως προαναφέρθηκε με απόφραξη των τριχοθυλακίων, γεγονός το οποίο οδηγεί σε φλεγμονή και διάρρηξη των θυλάκων των τριχών. Όλη αυτή η φλεγμονώδης κατάσταση πυροδοτεί μία έντονη ανοσιακή απάντηση του οργανισμού, η οποία έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό επώδυνων όζων, αποστημάτων και συριγγίων κάτω από το δέρμα.

Στην εξέλιξη της πάθησης έχουν αναγνωριστεί και ανοσιακοί παράγοντες όπως η υπερπαραγωγή φλεγμονωδών κυτοκινών (TNF-α, IL-1β, IL-17 κλπ). Αυτή η χρόνια φλεγμονή οδηγεί σε καταστροφή των ιστών του δέρματος και του υποδορίου όπως επίσης και σε υποτροπιάζουσες βλάβες. Επίσης έχει προταθεί η συσχέτιση της ιδρωταδενίτιδας με μεταλλάξεις σε συγκεκριμένα γονίδια όπως αυτά του συμπλέγματος της γ-σεκρετάσης (π.χ. NCSTN, PSENEN, PSEN1). Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ιδρωταδενίτιδα δεν είναι λοίμωξη. Εντούτοις είναι πιθανή η επιλοίμωξη των βλαβών που προκαλεί η νόσος από βακτήρια όπως Staphylococcus aureus και Porphyromonas.

Παράγοντες Κινδύνου

Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας είναι οι εξής:

• Ηλικία: Μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης έχουν άτομα που είναι στη φάση της εφηβείας και νεαροί ενήλικες.
• Φύλο: Οι γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με τους άντρες.
• Οικογενειακό ιστορικό: Υπάρχουν οικογένειες με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας και αυτός ο κίνδυνος μπορεί να κληρονομηθεί. Άτομα που έχουν κάποιον συγγενή με την πάθηση, διατρέχουν και αυτά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης.
• Φυλή: Άτομα της μαύρης φυλής διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση ιδρωταδενίτιδας και αυτό πιστεύεται ότι οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες.
• Παχυσαρκία: Τα παχύσαρκα άτομα εμφανίζουν πιο συχνά την πάθηση και σε χειρότερη μορφή. Οι μηχανισμοί που συμβάλλουν είναι η μηχανική τριβή και οι μικροτραυματισμοί του δέρματος στις επιφάνειες που εφάπτονται.
• Κάπνισμα: Έχει συσχετιστεί και αυτό με μεγαλύτερη συχνότητα και βαρύτερες μορφές της νόσου. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτες η πλειοψηφία των ασθενών είναι καπνιστές.
• Δασυτριχισμός: Η ύπαρξη πολλών τριχών στο δέρμα αυξάνει την πιθανότητα πρόκλησης βλαβών διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας.
• Συγκεκριμένες παθήσεις: Η ιδρωταδενίτιδα έχει συσχετιστεί και με άλλες παθήσεις όπως σοβαρή ακμή, ψωρίαση, αρθρίτιδα, διαβήτη, μεταβολικό σύνδρομο και φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα).
• Στρες: Υψηλά επίπεδα στρες μπορεί να πυροδοτήσουν την έναρξη ή την επιδείνωση των συμπτωμάτων.
• Μηχανική Τριβή: Συγκεκριμένα σημεία όπου υπάρχει έντονη τριβή μεταξύ δερματικών επιφανειών είναι πιο επιρρεπή στο να εμφανίσουν βλάβες διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας.
• Άλλοι παράγοντες που ενδεχομένως να συμβάλλουν: Στενά ρούχα, υφάσματα που δεν επιτρέπουν την εύκολη είσοδο του αέρα, αποσμητικά, αποτριχωτικά προϊόντα, ξύρισμα, αντισυλληπτικά, λίθιο, διαβίωση σε περιοχές με ζέστη ή υγρασία.

Συμπτώματα

Η ιδρωταδενίτιδα μπορεί να εμφανίσει μία ποικιλία κλινικών εκδηλώσεων από ήπιας έως μεγάλης βαρύτητας. Τα πιο συχνά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς είναι τα εξής:

• Επώδυνες φλεγμονώδεις μάζες ή οζίδια. Πρόκειται για σκληρούς και συνήθως μικρούς όζους που αναπτύσσονται κάτω από το δέρμα.
• Αποστήματα. Αυτά είναι επώδυνες συλλογές πυώδους υγρού, οι οποίες είναι ερυθρές και πρησμένες. Σε κάποιες περιπτώσεις τα αποστήματα μπορεί να διαρραγούν προκαλώντας παραγωγή πύου από το δέρμα.
• Συρίγγια. Όταν υπάρχει χρόνια φλεγμονή σε μία περιοχή με συχνό σχηματισμό αποστημάτων, ενδέχεται να σχηματιστεί ένα κανάλι επικοινωνίας μεταξύ δύο ή περισσότερων αποστηματικών κοιλοτήτων. Αυτά τα κανάλια ονομάζονται συρίγγια και προκαλούν έντονη και συχνά εκτεταμένη δυσμορφία του υποδορίου ιστού.
• Δημιουργία ουλώδους ιστού και πεπαχυσμένου δέρματος. Όλες αυτές οι χρόνιες φλεγμονώδεις διεργασίες που είναι ενεργοποιημένες στους ασθενείς που πάσχουν από ιδρωταδενίτιδα μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμες αλλοιώσεις του δέρματος και του υποδορίου ιστού. Ο μηχανισμός δημιουργίας των ουλών είναι οι επανειλημμένες φλεγμονές που οδηγούν σε εκτεταμένη ίνωση, δύσμορφες ουλές και πάχυνση του δέρματος.
• Πόνος και ευαισθησία. Ο πόνος αρκετά συχνά (αλλά όχι πάντα) είναι έντονος και μπορεί να παρεμποδίσει καθημερινές δραστηριότητες των πασχόντων όπως το κάθισμα, οι κινήσεις των χεριών, η άσκηση κλπ.
• Μαύρα στίγματα (διπλοί φαγέσωρες). Αυτοί είναι πολύ συχνοί στους ασθενείς με ιδρωταδενίτιδα και αποτελούνται από δύο δερματικά στόμια τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους κάτω από το δέρμα. Αναπτύσσονται σε περιοχές με χρόνια φλεγμονή και μπορεί να είναι επώδυνοι και να περιέχουν πύον.
• Εκροή υγρού και άσχημη μυρωδιά. Στους ασθενείς με χρόνιες φλεγμονές όπου έχουν σχηματιστεί αποστήματα ή/και συρίγγια μπορεί να υπάρχει εκροή υγρού (καθαρού ή πυώδους) και μία εμμένουσα άσχημη οσμή.
• Φαγούρα – Κάψιμο. Συχνά υπάρχει μία γενική αίσθηση κνησμού ή αίσθημα καψίματος στις πάσχουσες περιοχές.
• Εξάρσεις και υφέσεις. Η ιδρωταδενίτιδα είναι μία πάθηση με περιόδους εξάρσεων και υφέσεων. Η συχνότητα των εξάρσεων στους περισσότερους ασθενείς είναι απρόβλεπτη.
• Κόπωση και αδιαθεσία. Μερικοί ασθενείς μπορεί να έχουν μία αίσθηση χρόνιας κόπωσης, κακουχίας, αδιαθεσίας και ίσως ένα γενικότερο αίσθημα ότι δεν είναι καλά.

Περιοχές Εμφάνισης

Οι συχνότερες περιοχές εμφάνισης των αλλοιώσεων της ιδρωταδενίτιδας είναι αυτές όπου υπάρχει πληθώρα σμηγματογόνων και ιδρωτοποιών αδένων, όπως επίσης και περιοχές στις οποίες υπάρχει καθημερινή τριβή του δέρματος. Οι συχνότερες από αυτές είναι οι εξής:

• Μασχάλες
• Βουβωνικές χώρες
• Περιγεννητική χώρα
• Όσχεο
• Περίνεο
• Πρωκτός
• Γλουτοί
• Υπομαζικές πτυχές
• Αυχένας
• Έσω επιφάνεια των μηρών

Διάγνωση

Η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη της καταστροφής των ιστών. Παρόλα αυτά πολύ συχνά η πάθηση είτε δε διαγιγνώσκεται καθόλου είτε διαγιγνώσκεται πολύ αργά, λόγω άγνοιας μεγάλου μέρους της ιατρικής κοινότητας ή λόγω μη προσέλευσης των ασθενών. Κατά μέσο όρο η διάγνωση της πάθησης καθυστερεί περί τα 7 έτη από την έναρξη των συμπτωμάτων. Για αυτό το λόγο όταν υπάρχουν συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της ιδρωταδενίτιδας πρέπει να γίνεται εξέταση του ασθενούς από κάποιον εξειδικευμένο ιατρό με εμπειρία στη διάγνωση και αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πάθησης.

Η διάγνωση της ιδρωταδενίτιδας κατά κύριο λόγο πραγματοποιείται με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς και την κλινική εξέταση της πάσχουσας περιοχής, όπου αναζητούνται τα σημεία και συμπτώματα που περιγράφηκαν παραπάνω και αξιολογείται η εικόνα του δέρματος. Είναι σημαντικό να εξετάζεται ολόκληρο το σώμα για να ανευρεθούν και πιθανές προσβεβλημένες περιοχές που δεν έχουν γίνει αντιληπτές από τον ασθενή. Δεν υπάρχει κάποια εργαστηριακή εξέταση που να διαγιγνώσκει επιτυχώς την πάθηση. Σε κάποιες περιπτώσεις όπου υπάρχει διαγνωστική αβεβαιότητα μπορεί να είναι αναγκαία η διενέργεια περαιτέρω διαγνωστικών εξετάσεων όπως το υπερηχογράφημα. Σε ασθενείς που έχουν ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης συχνά πραγματοποιείται χαρτογράφηση των αλλοιώσεων (αποστημάτων και συριγγίων) με αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Τέλος όταν υπάρχει υποψία για κακοήθεια λαμβάνεται ένα τεμάχιο από την υπό διερεύνηση περιοχή και αποστέλλεται για παθολογοανατομικό έλεγχο, προς αποκλεισμό της συγκεκριμένης διάγνωσης.

Η διάγνωση της ιδρωταδενίτιδας βασίζεται σε τρεις κύριους πυλώνες:

1. Τυπικές βλάβες (οζίδια, αποστήματα, συρίγγια κλπ)
2. Τυπικές θέσεις (μασχάλες, βουβωνικές χώρες, γλουτοί, πρωκτός κλπ)
3. Χρόνια και υποτροπιάζουσα φύση των βλαβών

Καθορισμός Βαρύτητας – Συστήματα Ταξινόμησης

Η κλινική εκδήλωση των συμπτωμάτων της ιδρωταδενίτιδας ποικίλει πάρα πολύ από ασθενή σε ασθενή. Υπάρχουν ασθενείς που θα εκδηλώσουν πολύ αμβληχρά συμπτώματα και θα έχουν ήπιες βλάβες ιδρωταδενίτιδας. Σε άλλες περιπτώσεις θα υπάρξει μόνο μία εκδήλωση σε μία περιοχή και μετά η πάθηση δεν θα ξαναεμφανιστεί. Υπάρχουν όμως και ασθενείς που ταλαιπωρούνται για χρόνια και σε μεγάλο βαθμό από κάποια ή όλα τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν.

Κάθε περίπτωση κρίνεται σε εξατομικευμένη βάση ανάλογα με την έκταση της προσβολής, τον αριθμό, το είδος και την εντόπιση των αλλοιώσεων, την ηλικία, τους παράγοντες κινδύνου, τις συνοδές παθήσεις και άλλους παράγοντες. Επειδή ο ακριβής καθορισμός της βαρύτητας της πάθησης είναι καθοριστικός για τη χάραξη μίας επιτυχούς θεραπευτικής στρατηγικής, έχουν προταθεί και εφαρμόζονται στην κλινική πράξη διάφορα συστήματα ταξινόμησης της ιδρωταδενίτιδας.

Το πιο γνωστό από αυτά είναι το σύστημα ταξινόμησης κατά Hurley. Πρόκειται για το πρώτο σύστημα που προτάθηκε και είναι ακόμα σε χρήση από την ιατρική κοινότητα. Κατατάσσει τους ασθενείς με διαπυητική ιδρωταδενίτιδα σε 3 στάδια ανάλογα με το μέγεθος της ουλοποίησης και την ύπαρξη υποδερμικών κοιλοτήτων (αποστήματα, συρίγγια). Με βάση αυτό το σύστημα καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για τον κάθε ασθενή.

Στάδιο 1: Σχηματισμός μονήρων ή πολλαπλών μεμονωμένων αποστημάτων χωρίς συρίγγια ή ουλές. Λίγα σημεία με μικρή φλεγμονή που συνήθως δεν απαιτεί χειρουργική παρέμβαση.

Στάδιο 2: Υποτροπιάζοντα αποστήματα, μονήρεις ή πολλαπλές ευρέως διαχωριζόμενες βλάβες που επικοινωνούν μεταξύ τους με συριγγώδεις πόρους. Η συχνή φλεγμονή εμποδίζει την κίνηση και μπορεί να απαιτήσει μικρής έκτασης χειρουργικές επεμβάσεις όπως η διάνοιξη και παροχέτευση αποστημάτων.

Στάδιο 3: Εκτεταμένη προσβολή μίας περιοχής με πολλαπλά αποστήματα και συρίγγια που επικοινωνούν μεταξύ τους. Φλεγμονή μεγάλης έκτασης και έντονη ουλοποίηση. Σε αυτό το στάδιο η ενεργητικότητα των ασθενών περιορίζεται σημαντικά.

Ένα άλλο πιο προηγμένο σύστημα ταξινόμησης της ιδρωταδενίτιδας είναι το σύστημα Sartorius. Το σύστημα αυτό είναι ιδανικό για τον καθορισμό του σταδίου της νόσου, αλλά και για τη δυναμική παρακολούθησης της πορείας της. Λαμβάνει υπόψιν του τις εξής παραμέτρους:

• Τον αριθμό των ανατομικών περιοχών που εμπλέκονται (μασχάλες, βουβωνικές χώρες, γλουτούς, περιπρωκτική χώρα, υπομαζικές πτυχές, αυχένα κλπ).
• Τον αριθμό και τον τύπο των βλαβών που υπάρχουν (οζίδια, αποστήματα, συρίγγια, ουλές κλπ).
• Τη μέγιστη απόσταση μεταξύ δύο διαφορετικών βλαβών σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Αν δεν υπάρχουν δύο βλάβες μετράται η μέγιστη διάσταση της βλάβης.
• Την παρουσία φυσιολογικού δέρματος μεταξύ των βλαβών.

Οι βαθμοί που ανευρίσκονται για κάθε παράμετρο αθροίζονται και παράγουν ένα αποτέλεσμα περιοχικό, δηλαδή που αφορά σε μία συγκεκριμένη περιοχή και γενικό που αφορά το σύνολο της πάθησης.

Θεραπεία

Η ιδρωταδενίτιδα είναι μία χρόνια, υποτροπιάζουσα πάθηση του δέρματος που συχνά παρουσιάζει δυσκολίες στη διαχείρισή της. Η αντιμετώπισή της εξαρτάται από τη βαρύτητα της πάθησης και πραγματοποιείται με φάρμακα, χειρουργικές επεμβάσεις ή συνδυασμό αυτών. Η έγκαιρη διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπεία μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο των συμπτωμάτων και στην αποφυγή επιπλοκών. Στα πρώτα στάδια συνήθως αρκεί η φαρμακευτική αγωγή. Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις όμως όπου τα συμπτώματα είναι σοβαρά ή έχουν σχηματιστεί μη αναστρέψιμες βλάβες, έχει ένδειξη η χειρουργική αντιμετώπιση.

Φαρμακευτική Αγωγή

Υπάρχουν διάφοροι τύποι φαρμάκων που έχουν προταθεί για την ιδρωταδενίτιδα. Αυτοί οι τύποι είναι οι εξής:

• Αντιβιοτικά: Για ήπια συμπτώματα μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά για τοπική χρήση σε μορφή αλοιφής, κρέμας ή gel. Εάν όμως υπάρχουν επώδυνα φλεγμονώδη οζίδια ή αποστήματα/συρίγγια που παράγουν πύον και επιβεβαιώνεται εργαστηριακά κάποια μικροβιακή λοίμωξη (με καλλιέργεια υγρού/πύου), τότε ενδέχεται να χρειαστεί η συστηματική λήψη αντιβιοτικών από το στόμα για 10-15 ημέρες. Εάν δεν επιβεβαιωθεί βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να χορηγηθεί αντιβίωση σε χαμηλή δόση προληπτικά για να καταπολεμηθεί η φλεγμονή. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιλέγεται η μακρόχρονη χορήγηση των αντιβιοτικών (τουλάχιστον για 2-3 μήνες) προκειμένου να μειωθεί η δημιουργία των φλεγμονωδών βλαβών (οζιδίων, αποστημάτων κλπ). Τα κυριότερα αντιβιοτικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι η δοξυκυκλίνη, η μινοκυκλίνη, η λιμεκυκλίνη, η κλινδαμυκίνη, η ριφαμπικίνη, η ερταπενέμη, η ερυθρομυκίνη και η κλαριθρομυκίνη. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυασμός κλινδαμυκίνης και ριφαμπικίνης.
• Κορτικοστεροειδή: Η συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ιδρωταδενίτιδας καθώς τα στεροειδή μειώνουν τη φλεγμονή και το οίδημα. Ένα συχνό φάρμακο αυτής της κατηγορίας είναι η πρεδνιζολόνη που μπορεί να χορηγηθεί σε μορφή δισκίων. Επίσης στεροειδή μπορούν να χορηγηθούν σε ασθενείς σε μορφή αλοιφής ή κρέμας για τοπική χρήση. Τέλος η τριαμσινολόνη που είναι ένα στεροειδές φάρμακο μπορεί να χορηγηθεί σε ενέσιμη μορφή εντός του προσβεβλημένου δέρματος. Η έγχυση έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της φλεγμονής και του οιδήματος, υπό την προϋπόθεση ότι το εγχεόμενο φάρμακο δεν διαφεύγει προς τις υποδόριες κοιλότητες (αποστήματα, συρίγγια). Μία σημαντική παράμετρος της χρήσης κορτικοστεροειδών σε οποιαδήποτε μορφή είναι οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί αυτά να προκαλέσουν. Οι πιο συχνές από αυτές είναι οι εξής:
  • Αυξημένη όρεξη
  • Αύξηση σωματικού βάρους
  • Κατακράτηση ύδατος με επακόλουθο οίδημα των ιστών
  • Γαστρικές διαταραχές
  • Μυική αδυναμία
  • Αλλαγές στη διάθεση (άγχος, σύγχυση, διαταραχές ύπνου κλπ)
  • Αυξημένη τριχοφυία
  • Διαβήτης
  • Αρτηριακή υπέρταση
  • Οστεοπόρωση
  • Κατάγματα οστών
  • Γλαύκωμα
  • Καταρράκτης
  • Αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων
  • Καταβολή
  • Αδυναμία
  • Ναυτία
  • Λεπτό δέρμα
  • Εκχυμώσεις ή αιματώματα
  • Καθυστέρηση της επούλωσης των τραυμάτων

Για να κλείσετε ραντεβού με τον Δρ. Ιωάννη Δοντά καλέστε στο:

6986030811

• Ορμονική και Αντιανδρογονική Θεραπεία: Η ορμονική θεραπεία, που περιλαμβάνει αντιανδρογονικά φάρμακα και ρετινοειδή, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των συμπτωμάτων της ιδρωταδενίτιδας, ιδιαίτερα σε ασθενείς των οποίων η νόσος επηρεάζεται από ορμονικές διακυμάνσεις.
  
  Η αντιανδρογονική θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα όπως η σπιρονολακτόνη, η φλουταμίδη, η οξική κυπροτερόνη, η φιναστερίδη, η δουταστερίδη και η μετφορμίνη. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι θεραπείες αυτές μπορεί να μειώσουν τη βαρύτητα και τη συχνότητα των εξάρσεων της νόσου. Η σπιρονολακτόνη χρησιμοποιείται συχνά για τη μείωση της ανάγκης λήψης αντιβιοτικών.

  Οι ορμονικές θεραπείες, όπως τα αντισυλληπτικά χάπια που περιέχουν οιστρογόνα (π.χ. οιστραδιόλη ή οιστραδιόλη/νοργεστιμάτη), μπορούν να είναι αποτελεσματικές, ιδίως σε γυναίκες που παρουσιάζουν εξάρσεις της ιδρωταδενίτιδας πριν από την έμμηνο ρύση. Η σταθεροποίηση των ορμονικών επιπέδων μέσω αυτών των σκευασμάτων μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των επεισοδίων.

  Τα ρετινοειδή, όπως η ακιτρετίνη, είναι παράγωγα της βιταμίνης Α και μπορούν να βοηθήσουν ορισμένους ασθενείς με ιδρωταδενίτιδα, καθώς ρυθμίζουν την ανανέωση των κυττάρων και μειώνουν τη φλεγμονή. Τα ρετινοειδή πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, καθώς αντενδείκνυνται αυστηρά στην εγκυμοσύνη και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Επίσης, συνιστάται αποφυγή εγκυμοσύνης για έως και τρία χρόνια μετά τη διακοπή της θεραπείας.

  Συνολικά, οι αντιανδρογονικές και ορμονικές θεραπείες μπορούν να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση σε επιλεγμένους ασθενείς με ιδρωταδενίτιδα, ιδιαίτερα σε γυναίκες με ορμονικά επηρεαζόμενο τύπο νόσου. Η θεραπεία πρέπει πάντοτε να εξατομικεύεται και να παρακολουθείται στενά από εξειδικευμένο ιατρό.

• Βιολογικοί Παράγοντες: Αυτά τα φάρμακα τροποποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διακόπτουν διάφορα μεταβολικά μονοπάτια που συμβάλλουν στη δημιουργία και την εξέλιξη της ιδρωταδενίτιδας, βελτιώνοντας τα συμπτώματα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Συνήθως χορηγούνται σε μορφή ένεσης ανά κάποιες ημέρες ή εβδομάδες. Κάποια από αυτά έχουν εγκριθεί από διεθνείς οργανισμούς (FDA) για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας. Ένα από τα πιο σημαντικά είναι το Adalimumab (Humira). Αποτελεί αναστολέα του παράγοντα TNF (Tumor Necrosis Factor Inhibitor) και καταστέλλει μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος έτσι ώστε να μην εξελίσσεται η νόσος. Τα αποτελέσματα της θεραπείας με το ανωτέρω φάρμακο είναι ενθαρρυντικά. Άλλα δύο φάρμακα έχουν εγκριθεί από τον FDA της Αμερικής για τη θεραπεία της ιδρωταδενίτιδας. Αυτά είναι το Secukinumab και το Bimekizumab. Πρόκειται για αναστολείς της Ιντερλευκίνης 17A (IL-17A) που θεωρείται ότι διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παθογένεια και στην εξέλιξη της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας. Και άλλα παρόμοια φάρμακα όπως το Etanercept, το Spesolimab, το Vilobelimab και το Infliximab ερευνώνται για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους στην ιδρωταδενίτιδα.
• Αναλγητικά: Συχνά ο πόνος που προκαλείται στους πάσχοντες είναι καθημερινός και δυσβάσταχτος. Για αυτό το λόγο, εάν τα απλά παυσίπονα (π.χ. παρακεταμόλη) δεν είναι αποτελεσματικά στην καταπολέμηση του χρόνιου άλγους μπορεί να υπάρξει ανάγκη χορήγησης πιο δυνατών αναλγητικών (αντιφλεγμονώδη, οπιοειδή κλπ). Σπάνια κάποιοι ασθενείς με καθημερινό επίμονο και βασανιστικό πόνο παραπέμπονται σε κλινική ή ιατρείο διαχείρισης χρόνιου πόνου.

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Όταν η φαρμακευτική αγωγή αποτύχει και η πάθηση γίνει χρόνια και μη ελεγχόμενη, τότε έχει θέση η χειρουργική παρέμβαση με στόχο την ανακούφιση από τα συμπτώματα και την αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομίας και της συνέχειας του δέρματος. Η χειρουργική είναι ένα σημαντικό μέρος της αντιμετώπισης της ιδρωταδενίτιδας, ειδικά εάν υπάρχουν μεγάλοι συμπτωματικοί όζοι που δεν υποχωρούν, αποστήματα ή συρίγγια. Το ποια χειρουργική προσέγγιση είναι κατάλληλη για τον κάθε ασθενή εξαρτάται από την έκταση και τη βαρύτητα της νόσου. Οι χειρουργικές τεχνικές που εφαρμόζονται συχνότερα είναι οι εξής:

• Αποκάλυψη των συριγγίων. Πρόκειται για εκτομή του υπερκείμενου δέρματος έτσι ώστε να απελευθερωθούν οι συριγγώδεις πόροι. Ονομάζεται επίσης και αποστέγαση (unroofing). Εφαρμόζεται σε ασθενείς με μέτρια έως βαριά διαπυητική ιδρωταδενίτιδα.
• Χειρουργικός καθαρισμός με βελόνα βιοψίας. Αυτή η διαδικασία που ονομάζεται επίσης και περιορισμένη αποστέγαση, περιλαμβάνει την εκτομή μίας φλεγμονώδους βλάβης ή όζου.
• Τομή και παροχέτευση. Η χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση δεν θεωρείται πλέον αποτελεσματική επιλογή για τη θεραπεία της ιδρωταδενίτιδας. Μπορεί να επιλεγεί ούτως ώστε να προσφέρει μία προσωρινή συμπτωματική ανακούφιση από τα συμπτώματα του πόνου και του οιδήματος. Όμως οι βλάβες πολύ συχνά υποτροπιάζουν. Συνήθως προτιμάται η διάνοιξη και παροχέτευση με Laser (Laser Abscess Drainage – τεχνική LAD), που έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την κλασική χειρουργική.
• Χειρουργική εκτομή. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να είναι μία επιλογή για ασθενείς με εμμένοντα ή σοβαρά συμπτώματα. Περιλαμβάνει την αφαίρεση όλου του πάσχοντος δέρματος. Εάν η εκτομή είναι εκτεταμένη, μπορεί να χρειαστεί να καλυφθεί το τραύμα με δερματικό μόσχευμα. Ακόμα και μετά τη χειρουργική αφαίρεση μπορεί να εμφανιστούν όζοι ή άλλες βλάβες σε άλλες περιοχές.
• Θεραπεία με Laser. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές που μπορούν να εφαρμοστούν με Laser για την ιδρωταδενίτιδα:
  1. Διάνοιξη και παροχέτευση αποστήματος με την τεχνική Laser Abscess Drainage (LAD).
  2. Εκτομή βλαβών με χειρουργικό Laser διοξειδίου του άνθρακα (Laser CO₂).
  3. Καυτηριασμός των βλαβών με Laser CO₂.
  4. Ενδοσκοπική συρρίκνωση-εξάχνωση εκ των έσω του επιθηλίου των αποστημάτων και των συριγγίων με διοδικό Laser 1470nm και οπτική ίνα κυκλοτερούς εκπομπής.
  5. Αποτρίχωση με Laser Αλεξανδρίτη, που βοηθάει στη μείωση των συμπτωμάτων και των υποτροπών της ιδρωταδενίτιδας.

   

  Ο Δρ. Ιωάννης Δοντάς είναι εξειδικευμένος χειρουργός και ασχολείται επισταμένα με τη διάγνωση και θεραπεία της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας. Εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες τεχνικές με Laser οι οποίες παρουσιάζουν πολλά πλεονεκτήματα εάν συγκριθούν με πιο παλιές κλασικές χειρουργικές τεχνικές. Τα σημαντικότερα από αυτά τα πλεονεκτήματα αναφέρονται παρακάτω:

  • Είναι απλές και σύντομες
  • Ασφαλείς
  • Αναίμακτες (Χωρίς αιμορραγία)
  • Μπορούν να πραγματοποιηθούν με τοπική αναισθησία
  • Δεν δημιουργούν μεγάλο χειρουργικό τραύμα στους ασθενείς
  • Συνήθως δεν είναι απαραίτητη η χρήση αναλγητικών
  • Οδηγεί στην ταχεία επούλωση των βλαβών προσφέροντας άμεσο αποτέλεσμα
  • Απαιτεί ελάχιστο χρόνο νοσηλείας (one day clinic) και ελάχιστο χρόνο ανάρρωσης
  • Το κόστος αποθεραπείας είναι ελάχιστο
  • Ο ασθενής μπορεί να κάνει μπάνιο την επόμενη ή μεθεπόμενη ημέρα
  • Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του την ίδια ημέρα
  • Προσφέρουν άριστο αισθητικό αποτέλεσμα καθώς αποφεύγονται οι μεγάλες τομές και οι δύσμορφες ουλές
  • Μειώνουν τις πιθανότητες υποτροπής

Πρόγνωση, επιπλοκές και συννοσηρότητες

Αν και η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα μπορεί να εμμένει για πολλά χρόνια, εάν διαγνωστεί έγκαιρα, η πορεία της συνήθως είναι ικανοποιητική με τη βοήθεια της φαρμακευτικής αγωγής. Εντούτοις μπορεί να έχει σοβαρό αποτύπωμα στην καθημερινότητα των πασχόντων. Οι καθημερινές αλλαγές των γαζών, η συνεχής εκροή δύσοσμων υγρών, ο πόνος, η ενόχληση και η δυσκολία στις κινήσεις μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, να τους οδηγήσουν σε κοινωνική απομόνωση και να προκαλέσουν άγχος, θυμό, εκνευρισμό, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ακόμα και κατάθλιψη ή αυτοκτονικό ιδεασμό. Εκτός από αυτή καθαυτή την πάθηση, υπάρχει και η πιθανότητα επιπλοκών όπως επίσης και συνύπαρξης και άλλων παθήσεων με αυξημένη συχνότητα σε σχέση με το γενικό πληθυσμό:

• Οι ενδοκρινικές παθήσεις είναι πιο συχνές σε ασθενείς που πάσχουν από διαπυητική ιδρωταδενίτιδα. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να αποτελεί τόσο αιτιολογικό παράγοντα που συμβάλλει στην εξέλιξη και τη σοβαρότητα της ιδρωταδενίτιδας, όσο και συνέπεια της φλεγμονής που προκαλεί η ιδρωταδενίτιδα. Τα άτομα με ιδρωταδενίτιδα έχουν μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, η οποία αν δεν αντιρροπηστεί από αύξηση των β κυττάρων του παγκρέατος, μπορεί να οδηγήσει σε προδιαβήτη ή ακόμα και σε κλινικά ανιχνεύσιμο σακχαρώδη διαβήτη. Η φαρμακευτική θεραπεία της ιδρωταδενίτιδας μπορεί να έχει ευνοϊκά αποτελέσματα και στην εξέλιξη του διαβήτη.
• Οι παθήσεις του θυρεοειδούς είναι πιο συχνές στη συγκεκριμένη ομάδα ασθενών.
• Οι ασθενείς με ιδρωταδενίτιδα επίσης μπορεί να εμφανίσουν συσπάσεις και μειωμένη κινητικότητα των κάτω άκρων και της μασχάλης λόγω φλεγμονής που οδηγεί σε ίνωση και ουλοποίηση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και λεμφοίδημα σοβαρού βαθμού.
• Υψηλότερη πιθανότητα για αρτηριακή υπέρταση, έμφραγμα του μυοκαρδίου και μεταβολικό σύνδρομο.
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
• Διάμεση κερατίτιδα.
• Γαγγραινώδες πυόδερμα.
• Κύστη κόκκυγος.
• Δυσλιπιδαιμία.
• Συρίγγια του πρωκτού, του ορθού και της ουρήθρας.
• Νορμόχρωμη ή υπόχρωμη αναιμία.
• Αυξημένη πιθανότητα για αυτοάνοσα νοσήματα όπως η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα και φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.
• Αυξημένη πιθανότητα για όγκους του πνεύμονα και της στοματικής κοιλότητας και για ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.
• Υποπρωτεϊναιμία και αμυλοείδωση που μπορούν να προκαλέσουν νεφρική ανεπάρκεια και θάνατο.
• Οροαρνητική και συχνά ασύμμετρη αρθροπάθεια: ολιγοαρθρική αρθρίτιδα, σύνδρομο πολυαρθρίτιδα/πολυαρθραλγίας.
• Οι ασθενείς με ιδρωταδενίτιδα σταδίου ΙΙΙ κατά Hurley αναπτύσσουν όπως προαναφέρθηκε πολλαπλά συρίγγια. Εάν αυτά τα συρίγγια παραμείνουν αδιάγνωστα ή δεν θεραπευτούν, υπάρχει μία μικρή πιθανότητα λόγω της χρόνιας φλεγμονής να εξελιχθούν σε καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων (πλακώδες καρκίνωμα). Η περιοχή όπου παρατηρείται συχνότερα το συγκεκριμένο καρκίνωμα είναι ο πρωκτός και η περιπρωκτική/περιγεννητική χώρα. Ο μέσος χρόνος εμφάνισης αυτής της κακοήθειας σε έδαφος διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας από τη στιγμή της έναρξης των συμπτωμάτων είναι τα 10 έτη. Συνήθως αυτές οι κακοήθειες είναι πολύ επιθετικές και κατά συνέπεια χρειάζεται επαγρύπνηση τόσο από τους ασθενείς όσο και από τους θεράποντες ιατρούς.

Συμβουλές προς τους Ασθενείς με Ιδρωταδενίτιδα

Οι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με ιδρωταδενίτιδα ενδέχεται να ωφεληθούν εάν ακολουθήσουν της παρακάτω οδηγίες. Συνήθως η εφαρμογή τους οδηγεί σε μία ηπιότερη πορεία της νόσου και μειώνει την πιθανότητα των επιπλοκών που προαναφέρθηκαν. Θα πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι οι συμβουλές αυτές δεν αποτελούν θεραπευτική οδηγία ή σύσταση και σε καμία περίπτωση δε μπορούν να υποκαταστήσουν την ιατρική εξέταση και την χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας από εξειδικευμένο ιατρό.

• Η παρακολούθηση του προβλήματος και της εξέλιξής του από έναν εξειδικευμένο ιατρό με εμπειρία στη διαπυητική ιδρωταδενίτιδα είναι καίριας σημασίας.
• Ακολουθήστε μία καθημερινή ρουτίνα περιποίησης του δέρματος. Να πλένετε απαλά το σώμα σας με νερό και ειδικά καθαριστικά σαπούνια. Ήπια αντισηπτικά σαπούνια μπορεί να έχουν ευεργετική επίδραση στο δέρμα. Αποφύγετε τα σκληρά σφουγγάρια κατά τη διάρκεια του καθαρισμού. Στη συνέχεια στεγνώστε το δέρμα χωρίς να το τρίβετε καθώς το τρίψιμο μπορεί να ερεθίσει το πάσχον δέρμα.
• Αποφύγετε το ξύρισμα, τις κρέμες αποτρίχωσης και τα αποσμητικά.
• Εφαρμόστε θερμές κομπρέσες στα σημεία της φλεγμονής. Βοηθούν στην έξοδο του πύου και στην αποσυμφόρηση της φλεγμονής.
• Ρυθμίστε τον πόνο. Η λήψη αναλγητικών κατόπιν ιατρικής οδηγίας μπορεί να ανακουφίσει από τον καθημερινό πόνο και να απαλύνει τα συμπτώματα της ενόχλησης και του ερεθισμού.
• Να ασκείστε καθημερινά και να διατηρείτε ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος. Η παχυσαρκία μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ιδρωταδενίτιδας. Προσπαθήστε να επιλέγετε ασκήσεις που δεν προκαλούν ερεθισμό στο δέρμα. Επίσης είναι σημαντικό να μην κάνετε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κίνηση σε αρθρώσεις οι οποίες περιορίζονται λόγω ίνωσης και ουλών.
• Εξετάστε την αλλαγή στο διαιτολόγιό σας. Τροφές που περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, κόκκινο κρέας και επεξεργασμένες τροφές, όπως επίσης και τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της ιδρωταδενίτιδας. Εάν η διατροφή σας περιλαμβάνει τέτοιες τροφές, μιλήστε με διαιτολόγο για τα πιθανά οφέλη από τη διακοπή τους.
• Να φοράτε ελαφριά και χαλαρά ρούχα που επιτρέπουν την ελευθερία κινήσεων του σώματος και ευνοούν τον καλό αερισμό όλων των περιοχών.
• Διακόψτε το κάπνισμα. Εάν καπνίζετε, η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να ελαττώσει την ένταση των συμπτωμάτων της ιδρωταδενίτιδας ή ακόμα και να μετριάσει την εξέλιξη της πάθησης.